Over het aan- en uitzetten van de beeldstabilisatie in het EOS D-systeem heb ik nog nooit een artikel hoeven schrijven, laat staan een video maken. Als je weet dat IS (Image Stabilization) beeldstabilisatie betekent en je kijkt op de lens, dan hoef je alleen dat knopje op ON of OFF te zetten.
In het spiegelloze EOS R-systeem, waar ook de camera over beeldstabilisatie beschikt (IBIS, In Body Image Stabilization), is het aan- en uitzetten zo complex, dat enige uitleg geen overbodige luxe is.
IS en/of IBIS
In het EOS D-systeem kan alleen de lens (EF en EF-S) beeldstabilisatie ingebouwd hebben (IS) en die kun je met een knopje op die betreffende lenzen aan- of uitzetten. Bij het EOS R-systeem kan echter ook de camera over beeldstabilisatie beschikken (IBIS), kun je te maken hebben met EF- en RF-lenzen (met S-varianten) en sommige lenzen hebben dan wel IS, maar geen knopje. Dit zorgt dat het aan- en uitzetten van beeldstabilisatie redelijk onoverzichtelijk is geworden. In het onderstaande overzicht zal ik de mogelijke combinaties van IBIS en IS beschrijven en kort toelichten. Wat in ieder geval duidelijk moet zijn is dat je de beeldstabilisatie van de lens en die van de camera NOOIT afzonderlijk kunt aan- of uitzetten. Het is ‘alles of niets’.
| Er zijn drie gradaties van beeldstabilisatie, die met ‘hand’-icoontjes worden weergegeven in het zoekerscherm. 1. Handje met OFF: de beeldstabilisatie staat uit. 2. Alleen een handje: de beeldstabilisatie met een EF-lens (IS of IS+IBIS) of een lens zonder beeldstabilisatie (alleen IBIS). 3. Handje met plusje: de beeldstabilisatie van een RF-lens (IS) werkt 100% samen met de beeldstabilisatie van de camera (IBIS). |
De menu-optie IS (beeldstabilisatie)-modus is te vinden in het rode Opname-menu. Zit er een lens op met een knopje voor IS Aan/Uit, dan bevat dit menu alleen de optie Digitale IS voor video en heeft dan dus geen actieve functie bij het nemen van foto's. Heeft de lens geen beeldstabilisatie, maar de camera wel IBIS, dan zie het rechter menu. Dit menu zie je ook als de lens wél IS heeft, maar geen knopje (RF-S-lenzen).
|
1. Camera met IBIS met EF- of RF-lens zonder IS
De beeldstabilisatie (IBIS) kun je alleen via de camera aan- en uitzetten. Ga naar het rode Opnamemenu en ga op zoek naar IS (Beeldstabilisatie)-modus. Zet hier de optie IS-modus op Aan.
2. Camera met IBIS met EF- of RF-lens met IS én schakelaar
De beeldstabilisatie van de camera (IBIS) én de lens (IS) kun je samen tegelijk aan- en uitzetten met de schakelaar op de lens. Bij een EF-lens zie je het icoontje van een handje in de zoeker. Bij een RF-lens zie je een plusje bij het handje.
| Beeldstabilisatie met EF-lens met IS |
Beeldstabilisatie met RF-lens met IS |
 |
 |
Het menu zoals dat aanwezig is bij een lens zonder beeldstabilisatie bevat nu alleen de optie om Digitale IS tijdens video aan- of uit te zetten. Eigenlijk zouden opties die van toepassing zijn op lenzen zonder IS, grijs moeten zijn. Dat zou al een stuk duidelijker zijn.
| Huidig menu voor lens met IS én schakelaar |
Gewenst menu voor lens met IS én schakelaar |
 |
 |
Stroomverbruik
In tegenstelling tot beeldstabilisatie op een DSLR, die alleen actief is tijdens het half indrukken van de ontspanner (en 8s daarna), staat de beeldstabilisatie van een camera en lens in het EOS R-systeem ALTIJD aan als de camera aan is, dus ongeacht of de ontspanner half ingedrukt is. Dat zal de accuduur dus enigszins verkorten. |
3. Camera zonder IBIS met lens zonder IS
Bij een camera zonder ingebouwde beeldstabilisatie waarop een lens staat zonder beeldstabilisatie, zie je het 'OFF-handje' in de zoeker en de menu-optie IS (Beeldstabilisatie)-modus bevat alleen de optie Digitale Is voor video.
4. Camera zonder IBIS met EF- of RF-lens met IS én schakelaar
De combinatie van géén IBIS maar wel IS, is vergelijkbaar met zoals het op een spiegelreflexcamera in het EOS D-systeem werkt. En dus zet je de beeldstabilisatie aan of uit met de schakelaar op de lens. Je ziet in de zoeker dan het icoontje met alleen het handje. In het menu in de camera is de optie IS-modus niet aanwezig.
5. Camera met IBIS of zonder IBIS met RF-S-lens mét IS, maar zonder schakelaar
De huidige RF-S lenzen (RF-S 18-150mm, RF-S 18-45mm, RF-S 55-210mm) beschikken allemaal over beeldstabilisatie (IS), maar er zit geen schakelaar op de lens. De beeldstabilisatie (IBIS + IS of alleen IS) kan dus alleen geactiveerd worden in hetzelfde menu in de camera (IS-modus) als ware het een lens zonder IS (en dus schakelaar). Bevat de camera geen IBIS, dan zie je een 'handje'. Met IBIS het 'handje-plus'-icoontje.
IBIS + IS
Als de beeldstabilisatie in de lens (IS) een theoretisch rendement heeft bijvoorbeeld 6 stops en de beeldstabilisatie in de camera (IBIS) ook iets dergelijks, dan zal het totale rendement van beeldstabilisatie niet de som zijn van IS + IBIS (dus 12 stops). Beide vormen van beeldstabilisatie zullen elkaar versterken met ongeveer 2 stops. Alle getallen over het rendement van beeldstabilisatie zijn theoretisch en sterk verschillen per fotograaf en per situatie. |
Samenvatting
Of bovenstaand overzicht compleet is én verhelderend, vraag ik me af. Toch hoop ik dat het enig inzicht gegeven heeft in de mogelijke variaties van camera's en lenzen en zul je niet meer verrast zijn als een menu-optie 'verdwenen' is of waarom er bij het 'handje' een plusje staat of niet.
Zie je nog omissies of fouten, laat het dan hieronder weten. Alvast bedankt.