Mijn camera’s, de EOS R6 en EOS R7, staan altijd op RAW (en soms C-RAW) en ik gebruik Lightroom Classic (LRC) voor mijn gehele workflow (archiveren, bewerken, publiceren). Soms gebruik ik Photoshop voor montages en voor de ‘final touch’.

De belangrijkste redenen voor RAW zijn de marges die ik achteraf beschikbaar heb in het dynamische bereik (Hooglichten en Schaduwen) en de controle over kleuren (witbalans en colorgrading).

Dat mijn workflow op Lightroom Classic afgestemd is, is vanwege de snelheid van het programma, de archiveringsfuncties en vanwege de vele (lokale) aanpassings-mogelijkheden. Het enige uitstapje dat ik maak, is naar Digital Photo Professional (DPP) van Canon als ik detail- en kleurkritische RAW-opnamen heb (studioportret, product, architectuur).

RAW-workflow
Eigenlijk is het helemaal niet zo ‘slim’ om al mijn RAW-foto’s toe te vertrouwen aan het eco-systeem van Adobe, want Adobe heeft namelijk helemaal geen kennis van de specifieke beeldvormingsalgoritmes die zich in mijn EOS-camera voltrekken en ze gebruiken daarvoor Canon-simulaties.
Alleen RAW’s in DPP (en JPEG’s uit EOS) worden met de unieke Canon-receptuur ontwikkeld en dat zie je terug in de detailregistratie (‘scherpte’) en in de kleuren, zoals het Canon-rood en de warmere huidstinten. Het zijn echter vooral de beperkte snelheid van DPP en het ontbreken van lokale aanpassingen, die me weerhouden om al mijn RAW-foto’s via dit Canon-programma te verwerken.

Nadenken
Altijd RAW, met 99% van de foto’s via Lightroom Classic en 1% via DPP, is al jaren de workflow waar ik eigenlijk nooit meer over nadenk. Het geeft me als fotograaf een hoge mate van flexibiliteit en de kwaliteit van mijn foto’s is ruim voldoende voor al mijn publicatievormen (van social media, via fotoboek tot vergroting aan de muur).

Het ‘denken’ is begonnen toen een EOSziner - die sport altijd in JPEG schiet - schertsend zei dat in RAW fotograferen eigenlijk een soort ‘brevet van onvermogen’ is. Je ‘doet maar wat’ met de instellingen van belichting en kleuren op je camera en je corrigeert al je ‘fouten’ achteraf in Lightroom Classic. Een krasse uitspraak, die echter vooral bedoeld was om te prikkelen om vooraf wél goed na te denken over belichting, Witbalans, Kleurruimte, Beeldstijl (contrast, verzadiging en verscherping), Lensafwijkingscorrectie, Auto optimalisatie helderheid, Lichte tonen prioriteit, Micro-contrast en Hoge ISO-ruisonderdrukking.

EOS JPEG-challenge
De eerste gedachte was om bovengenoemde beeldvormingsaspecten stuk voor stuk te bespreken en het verschil te laten zien tussen RAW via Lightroom en RAW via DPP (=JPEG uit EOS). Al snel merkte ik dat je dan als lezer al snel ‘door de bomen het bos’ niet meer ziet en van de weersomstuit gewoon in RAW via Lightroom Classic blijft werken. Je moet de effecten van bijvoorbeeld Hoge ISO-reductie, Beeldstijl of Micro-contrast zien in de onderwerpen die je zélf fotografeert. Dus niet van een klinische testfoto.

Zelfde foto. JPEG uit EOS R7 met 'mijn recept' (l) en JPEG uit RAW via LRC (r).
100% uitsnede, onbewerkt.

Zo werd het idee geboren om je als RAW/Lightroom-fotograaf uit te dagen voor een EOS JPEG-challenge. Zet je EOS-camera op RAW en JPEG Fine en ga daar de komende maand mee fotograferen. Doorloop met de RAW-opnamen je normale workflow via Lightroom Classic en vergelijk deze met de JPEG’s direct uit de camera. Die JPEG's kun je natuurlijk ook nog bewerken in Lightroom Classic (of Photoshop met bv. het Camera RAW-filter). Dat is lekker vertrouwd, maar je werkt dan niet in het eco-systeem van Adobe, maar met de kleuren, het detail en het contrast van Canon.

Eind januari 2025 zal ik dan een vragenformulier online zetten, waarin ik graag je bevindingen hoor. Blijf je bij RAW/LRC of ga je meer in JPEG of RAW/DPP doen? Ik ben heel benieuwd, want ik doe zelf mee!

Instellingen EOS-camera
Je kunt de waarden voor deze ‘EOS JPEG-challenge’ de genoemde menu-opties (Witbalans, Kleurruimte, Beeldstijl, Lensafwijkingscorrectie, Auto optimalisatie helderheid, Lichte tonen prioriteit, Micro-contrast en Hoge ISO-ruisonderdrukking) natuurlijk allemaal op Automatisch of Standaard zetten en kijken wat dat aan JPEG-beeldkwaliteit oplevert, maar je kunt ook een eigen set van instellingen maken. Bedenk daarbij dat je elke RAW foto in DPP kunt openen en daarin kunt stoeien met deze menu-opties zonder dat je allemaal aparte foto’s hoeft te maken. Zo kun je achter je computer snel uitzoeken of bijvoorbeeld Micro-contrast voor jouw onderwerpen en smaak wel of niet een waarde (plus of min) moet hebben.

Onderstaand mijn uitgangsinstellingen (rode Opname-menu) waarmee ik de komende weken op stap ga, waarbij ik streef naar maximaal detail en een (iets) vergroot dynamisch bereik. Ik ben benieuwd wat voor jou het beste werkt.

• Witbalans (klik hier): Automatisch, voorkeur Sfeer. Handmatige WB bij flitsen in studio.
• Kleurruimte (klik hier): sRGB. Beter van sRGB naar AdobeRGB omzetten dan andersom.
• Beeldstijl (klik hier): Gedetailleerd (Fine Detail, FD). Contrast op -1 of +1.
• Lensafwijkingscorrectie (klik hier): Alles op ON, behalve Dig. lensoptimalisatie.
• Auto optimalisatie helderheid (klik hier): Standaard.
• Lichte tonen prioriteit (klik hier): OFF.
• Micro-contrast (klik hier): -3.
• Hoge ISO-ruisonderdrukking (klik hier): OFF.

Samenvatting
Durf jij het aan? Met je EOS-camera een maand lang fotograferen in JPEG? Het is allicht eens te proberen en je hebt met de instelling RAW+JPEG toch altijd nog je vertrouwde RAW-bestanden achter de hand. DOE DUS MEE!

Ik ben benieuwd wat jouw bevindingen zijn, dus let op de vragenlijst die ik eind januari 2025 online zal zetten. Begin februari zal ik dan in een apart artikel de resultaten evalueren.

Lees in het kader van het beoordelen van ruis en scherpte ook het artikel 'Regel van 1/4'.