Je loopt rustig in een park, over straat of zit lekker in je tuin en je aandacht wordt plotseling getrokken door hongerig gekwetter uit een nestkastje. De ouders vliegen af en aan om hun kroost te voorzien van eten. Een prachtig fenomeen en voor de fotograaf een uitgelezen moment om mooie actiefoto’s te maken van dit enerverende gezinsleven.
Voorbereiding
Voordat je de camera pakt, is een kort moment van bezinning niet onverstandig. Kijk eerst of je een standpunt kunt vinden, waarbij je goed zicht hebt op het nestkastje (schuin voor onder) en de vogels je aanwezigheid niet merken. Je hoeft je daarvoor niet te verschuilen, want ze zijn druk met voeren, maar enige afstand is wel geboden om de vogels niet teveel af te leiden. Blijf een beetje uit het zicht en draag geen felgekleurde kleding.
Zorg dat je enigszins een idee hebt wanneer de voedertijd is, want de activiteit verschilt per uur. Kijk ook uit welke richting de vogels aan komen vliegen en ze misschien ergens een landingsplaats hebben voordat ze naar de ingang van het nestkastje vliegen.
Aangezien zo’n vogelsessie misschien wel een uur kan duren, is een volle accu essentieel en voldoende lege ruimte op het geheugenkaartje nodig. Het is raadzaam om een reserve van accu en geheugenkaartje in de buurt te hebben. Vergeet ook je eigen comfort niet. Een krukje om op te zitten, een flesje water en - als de zon fel schijnt - een parasol.
Gereedschap
Natuurlijk kun je met elke camera uit de hand een foto maken van het tafereeltje, maar de kans op een technisch goede foto is dan klein.
Om afstand te bewaren en het onderwerp toch redelijk dichtbij te halen, hebben we een lang brandpunt nodig. Een EOS-camera met een APS-C camera, zoals een EOS 90D, verlengt het brandpunt dat op de lens staat met 1,6x. Als je een EF 70-300mm of EF 100-400mm gebruikt, dan kom je tot respectievelijk 480mm en 640mm (35mm-eq.) en op 10 tot 15m afstand wordt het kader redelijk gevuld met het nestkastje en heb je ook nog wat ruimte voor de aanvliegroute. Kader niet te krap, want je kunt beter achteraf bijsnijden dan dat tijdens de opname de vleugels door de kaderrand worden afgesneden.
Werk ook vanaf een stabiel statief (bij voorkeur met de beeldstabilisatie uit). Je kunt zo vooraf netjes het kader vastzetten en - belangrijker - handmatig scherpstellen.
Om bewegingsonscherpte bij de genoemde brandpunten te voorkomen is een statief alleen niet voldoende. Elke trilling van de camera zorgt voor onscherpte. Dus werk met een draadontspanner en in Live View (en scherm de camera af voor wind). Je kunt de zelfontspanner niet gebruiken, want dan ben je steeds te laat voor het ‘beslissende’ moment. Gebruik je telefoon als afstandsbediening met Live view door deze met de gratis app Camera Connect van Canon (iOS, Android) via wifi te koppelen aan je camera. Je hebt dan Live View op het scherm van de telefoon (of tablet) met instelmogelijkheden en een ontspanknop. Hoewel de vertraging van deze bediening nihil is, is het verstandig om de camera in de ‘motordrive’ te zetten om de trefkans te vergroten. Zorg dan wel voor een snel geheugenkaartje (>90 MB/s) en begin de reeks niet te vroeg, omdat de buffer na twee à drie seconden vol kan lopen (in RAW). De camera kan dan namelijk even geen foto’s meer kan maken. Belangrijk is ook om de terugkijktijd van de foto’s uit te zetten.
JPEG of RAW
Als je snelle actie fotografeert, dan staat de camera meestal in de Continue drive modus (motordrive). Zet alle vormen van beeldbewerking (belichtingaanpassingen, lenscorrecties, ruisonderdrukking) in de camera uit, want dat kan de snelheid van de motordrive vertragen. Zorg voor een snelle en grote geheugenkaart (64 GB, 95 MB/s) en als je de camera dan in de hoogste kwaliteit JPEG zet, dan kun je vaak vele seconden lang op de hoogste drive-snelheid blijven fotograferen. Staat de camera in RAW, dan loopt de buffer van de camera meestal binnen 2 à 3 seconden vol en is de camera tijdelijk buiten gebruik. Je hebt dan wel alle mogelijkheden van RAW beschikbaar voor de hoogste beeldkwaliteit. |
Instellingen
Zoals gezegd is het raadzaam om voorafgaand aan de sessie handmatig scherp te stellen. Doe dat in Live view op de ingang van het kastje door het beeld 5x of 10x uit te vergroten. Als je dan een diafragma gebruikt van f/8, dan zorgt de scherptediepte ervoor dat je onderwerp altijd scherp in beeld staat. Omdat de camera niet zelf hoeft scherp te stellen, kunnen de foto’s direct genomen worden zonder vertraging van het vastgrijpen van de autofocus. Het is ook handig om de belichting handmatig in te stellen. Dat geldt ook voor de witbalans. Zet die desgewenst op de voorkeuze Daglicht. Als je dan een reeks foto’s hebt, bij gelijk omgevingslicht, dan is de helderheid en de kleur van de foto’s allemaal hetzelfde. Handig voor een eventuele montage of slideshow.
Kies in de M-stand bij de genoemde f/8 een ISO, zodat de sluitertijd 1/320s is of korter. Zoals al eerder aangegeven staat de camera in de motordrive en is de terugkijktijd uitgezet.
Prachtig om te zien hoe je vanachter een struik of een boom met je telefoon als een soort 'periscoop' het nestkastje in de gaten kunt houden en fotograferen. Let wel dat bij grotere afstanden er een zekere vertraging is tussen de werkelijkheid en het Live View-beeld, dus houdt het onderwerp ook gewoon in het oog. Dan kun je ook anticiperen op aanvliegende oudervogels.
Still video
In plaats van foto’s maken, kun je de vogelvoedering ook filmen in 1080p/4K en 30/60fps. Je kunt dan eventueel later op je camera of in Lightroom een frame uit de clip halen (1920x1080 of 3840x2160), waarbij je precies het juiste moment gevangen hebt. Je kunt bij 60 fps ook 2x slow motion afspelen. Stel de belichting van de camera tijdens filmen handmatig zodanig in dat de sluitertijd relatief kort is, dus bijvoorbeeld 1/250s of korter. Dat is niet ideaal voor de vloeiendheid van de film, maar van een enkele frame zal de beweging dan redelijk bevroren, dus scherp, zijn. |
Samenvatting
Ingrediënten voor vogelactiefotografie: een nestkastje of vetbol, een EOS-camera met telelens op statief, telefoon of tablet en de app Camera Connect. Combineer dat met de juiste instellingen, een gemakkelijke stoel en een fris drankje en je kunt heel gerieflijk prachtige foto’s maken van de activiteiten vogels in de buurt. Probeer het zelf eens. Denk daarbij altijd wel aan het welzijn van de dieren en verstoor ze niet.
Gerelateerde artikelen
EOS 70D | Wifi instellen (klik hier)
EOS 70D | Wifi capture (klik hier)
EOS 70D | Meervoudige belichting (klik hier)
EOS 70D | Video-zoom (klik hier)
EOS 70D | in-camera RAW-JPEG (klik hier)
EOS 70D | in-camera HDR (klik hier)
EOS 70D | Fijnafstelling AF (klik hier)
EOS 70D | Draadloos flitsen (klik hier)
EOS 70D | AF-volgsysteem tracking (klik hier)