Een foto kan mensen vervoeren en heeft soms iets betoverends. Het is een soort magie die je niet kunt grijpen. Maar was de maker van het beeld dan zo geniaal? Waarschijnlijk niet, maar het was een moment dat alles op de juiste plek viel. Het gebeurde gewoon. De armoedige Vincent Van Gogh schilderde naar eigen ingeving en had er niet van kunnen dromen later te worden gezien als een van de grootste schilders van de 19e eeuw. Zijn stijl werd zelfs afgewezen door de Antwerpse Kunstacademie!

En hoe zit dat dan met fotografie? Tja, neem Diane Arbus, een van de grootste fotografen aller tijden die na wisselvallige gemoedstoestanden in een depressie belandde en zich uiteindelijk op 48-jarige leeftijd van het leven beroofde. Ze fotografeerde de zelfkant van de maatschappij en was zich niet bewust van de wereldwijde invloed dat haar oeuvre later zou hebben. Tijdens haar leven volgde ze vooral haar eigen creatieve intuïtie. Misschien is het dat wel waardoor je boven jezelf kunt uitstijgen.

Als ik naar mijn eigen fotografisch werk kijk, dan heb ik het gevoel niet onverdienstelijke foto’s te maken met soms uitschieters. En die uitzonderlijke foto’s maakte ik veelal op een moment dat ik daar in mijn hoofd helemaal niet mee bezig was. Mijn ‘all time best seller’ stockfoto met twee Hollandse koeien in een frisse groene wei heb ik geschoten op een locatie in Alphen (Noord-Brabant) waar ik gedreven door nostalgie vooral jeugdherinneringen wilde ophalen. En toevallig stonden daar dan die koeien. 

Het beste architectuurshot dat ik heb gemaakt van mijn geliefde Antwerpse Havengebouw kwam tot stand nadat ik er voorbij reed en me opviel dat regen een waterplas had gelegd waarin het bouwwerk werd gereflecteerd. Dat was al best laat en aarzelde ik even om te stoppen. Voor de gemoedsrust heb ik dat toch gedaan, m’n statief opgesteld en in enkele minuten achteloos een serietje geschoten. Eenmaal thuis viel m’n mond open van verbazing. Het was werkelijk een perfect shot!

Op de Regte Heide stond er nu water in enkele vennetjes voor een foto met reflectie. Ruim twee uur ben ik er krampachtig bezig geweest om het gedroomde shot te maken. Het was ook al redelijk donker toen ik terugliep naar de auto. En weer passeerde ik de boom die al eerder mijn aandacht had getrokken. Toch maar weer de camera en statief opgesteld en een bracketing van drie opnamen gemaakt. En laat dat nou het wow-shot zijn waar ik ervoor uren naar had gezocht bij de waterplassen!

Hoezeer je jezelf ook pusht om die ultieme foto te maken, soms komt er gewoon niet uit wat je wilt. Waar dat nou precies in zit is toch ’n beetje ongrijpbaar. Staan de sterren op dat moment niet goed of kom je gewoon niet in de flow? Tja, moeilijk te zeggen maar het heeft ook weer z’n voordelen. Want als elke wereldfoto je zomaar aan komt waaien wordt het saai. Tegenwind is dus goed voor het moraal want fotografie is en blijft een ontdekkingsreis die waarschijnlijk nooit eindigt.

Het hierboven beschreven fenomeen doet zich ook voor in de editingfase. Zodra m’n RAW’s na de shoot een eerste schifting ondergaan, hernoem ik ze en berg ze op in een folder. Dan pas ga ik ervoor zitten om het puikje te sorteren voor de nabewerking. Maar soms gebeurt het dat ik na maanden of zelfs een jaar weer eens die folder open en dan plots een RAW-file ontdek die niet was geselecteerd voor bewerking. En niet zelden komt er dan een pareltje uit! Waarom had ik dat niet eerder gezien!?

Ik moet tot de conclusie komen dat je veel, maar niet alles kunt sturen. Voor een landschapsfoto zul je locatiescouting moeten doen en geen toparchitectuurfoto zonder mooi licht. Maar zelfs wanneer alle parameters goed staan, kan het je gewoon ontglippen. Magie is dus niet maakbaar en dat is maar goed ook. Want een foto met bezieling moet vooral speciaal blijven. Zo nu en dan is het lekker om achterover te leunen en dan tegen jezelf zeggen: “Je hebt het toch maar weer geflikt!”.

Tony Vingerhoets
https://www.tonyvingerhoets.com/

Weelde België, 26 februari 2020