Laat ik dit jaar beginnen met alle EOSzine lezers een uitstekend en vooral creatief 2018 toe te wensen!

In de tilt-shift serie volgt hierbij deel 2 ‘Interieur’. Zoals jullie wellicht weten is deze tak van fotografie erg nauw verwant met architectuur. En daarom geldt ook in interieurfotografie de norm dat alles recht moet staan. Het is dan ook niet verwonderlijk dat het gros van de architectuur- en interieurfotografen werkt met tilt-shift lenzen, doorgaans met de groothoek TS-E, 17mm en 24mm.

Tijdens Canon TS-E tilt-shift Masterclasses krijg ik regelmatig de vraag waarom je perspectiefcorrectie niet gewoon softwarematig (post) kunt doen. Daar is niets op tegen, want de eerlijkheid gebiedt me te zeggen dat ik dat jaren deed voordat ik met Canon TS-E lenzen ging werken. Het is arbeidsintensief en doordat je de files vaak enorm uit moet rekken, snijd je ook flink wat weg en ontstaat onscherpte. Daar moet je in de shoot dan rekening mee houden door alles ruimer te fotograferen wat vaak niet mogelijk is. 

Als men er vanuit gaat dat een gemiddelde architectuur/interieur-portfolio van een gebouw 25 foto’s telt kun je nagaan dat je al snel een dag of meer zoet bent met manuele perspectiefcorrectie. Je wint dus veel (kostbare) tijd door met een tilt-shift lens te fotograferen en what you see is what you get. Dit zijn twee steekhoudende argumenten om een investering in Canon TS-E lenzen te overwegen wanneer je regelmatig dit soort werk doet, al dan niet in opdracht van een architectenbureau.

Toegegeven, het zijn bepaald geen koopjes, maar hun kostprijs dubbel en dwars waard als je ziet wat het je in de praktijk oplevert. Zoals ik in deel 1 vermeld heb, heb ik in de periode dat ik in China als fotograaf heb gewerkt (2005-2017) veel interieur gefotografeerd, vooral in opdracht van SOHO China, de nummer 1 vastgoedontwikkelaar. Omdat dat vaak grote interieurs waren werkte ik doorgaans met bestaand licht en was ik gewend belichtingstrapjes te maken voor DRI, ofwel exposure fusion.

Om met een foto een indruk te geven van dimensionering van grote interieurs, zoals een shopping mall, airport of een hotellobby is de menselijke maat een uitstekend gegeven. En door langere sluitertijden te gebruiken creëer je met bewegende mensen in beeld ook motion blur dat vaak een aangenaam contrast vormt met de strakke geometrische lijnen van een gebouw. Echter, DRI wordt dan wel lastig omdat je beelden met bewegende mensen niet naadloos over elkaar kunt leggen.

Je kunt een interieur op tal van manieren manier fotograferen waarbij je je fantasie de vrije loop kunt laten gaan. Maar wanneer je in opdracht fotografeert, zal een opdrachtgever, gedreven door marketing, je strikte richtlijnen geven voor de foto’s die je moet gaan maken. Het is dan zaak om je een duidelijk beeld te vormen van de wensen van de klant, zoals: sfeer, licht, invalshoeken, details, enz. Niet zelden ontstaan er misverstanden over criteria zoals ‘lifestyle’ of ‘modern’.

Je zult in interieurs dus voornamelijk werken met het shift mechanisme van Canon TS-E lenzen, waarmee de perspectivische vertekening optimaal kan worden gecorrigeerd. Het tiltmechanisme zal hier niet of nauwelijks worden geactiveerd, tenzij je vergroting van scherptediepte of een miniatuureffect wenst, waar ik in deel 4 van deze serie op terug kom. Vergeet vooral niet met manuele camera-instellingen te fotograferen om onevenwichtig belichte RAW’s te voorkomen wat lastig is bij file merging.

File merging kan in bepaalde gevallen uitkomst bieden wanneer je, ondanks een groothoek TS-E lens, toch meer beeldhoek zou willen hebben. En omdat bij gebruik van tilt-shift lenzen de lens verschuift en niet de sensor is een naadloze samenvoeging van RAW’s in Photoshop kinderspel. Maar ook hier geldt weer dat bewegende objecten roet in het eten kunnen gooien. Er zijn dus genoeg valkuilen om terdege rekening mee te houden. Zorg ook voor een stabiel statief en neem een trap mee.

Met een trap kun je vanaf een hoger standpunt fotograferen wat soms opzienbarende resultaten geeft, bijvoorbeeld in een ruimtelijke hotellobby of winkelinterieur. Mijn Manfrotto studiostatief (058B) heeft een vertande middenconsole waarmee een maximale werkhoogte (incl. statiefkop) van 2.40 meter kan worden bereikt en dat biedt vaak uitkomst. Enfin, het zijn enkele tips en wenken, die nuttig kunnen zijn in de praktijk van interieurfotografie al dan niet met gebruikmaking van TS-E lenzen.

Ik hoop sowieso dat deze serie het inzicht vergroot in de specifieke tak van tilt-shift fotografie waar ik aan verslingerd ben. Er volgen nog een aantal afleveringen, dus voorlopig hebben we meer dan genoeg tilt-shift-stof (om maar eens een woordspeling te maken). Wordt vervolgd.

Tony Vingerhoets

Weelde, Belgie, 10 januari 2018