Momenteel ben ik druk doende met voorbereidingen voor de TS-E tilt-shift Masterclasses tijdens de Canon Experience Days in Zaandam op 7 en 8 oktober a.s. Voorafgaande aan een theoretische briefing over tilt-shift fotografie en een shoot met de Canon TS-E lenzen, wil ik met een diavoorstelling het creatieve potentieel van deze lenzen laten zien. Daarvoor ben ik afgelopen maand regelmatig vroeg uit de veren gegaan om daybreak shots te maken. Want tijdens de vroege uurtjes heb je het mooiste licht!

Om met de deur in huis te vallen: het potentieel van de vier Canon TS-E lenzen is ronduit verbluffend. Sowieso zijn ze bizar scherp en val je van je stoel wanneer je de detailweergave op je monitor ziet. Maar daarnaast bieden ze vooral veel creatieve mogelijkheden. Perspectiefcorrectie (shift-mechanisme) is wel een van de meest bekende en wordt vooral gebruikt in architectuurfotografie. Maar daarmee kun je ook met speels gemak panorama’s maken of beelden aan elkaar zetten (photo merging).

Het tilt-mechanisme is weer een ander verhaal. Daarmee kun je het schaalmodel- of miniatuureffect oproepen of juist een enorme scherptediepte creëren bij een relatief groot diafragma. Een totaal onbelicht terrein is select focus bij portretfotografie. Enfin, ik ga nu nog niet teveel vertellen anders maai ik het gras voor mijn voeten weg. Want het is uiteraard de bedoeling dat mijn TS-E tilt-shift Masterclasses helemaal vol zitten. Je bent dus van harte welkom in Zaandam en Brussel zou ik zeggen!

Maar goed, even terug vertelde ik dat ik de afgelopen maand aardig wat daybreak of sunrise shots heb gedaan met verschillende Canon TS-E lenzen. Canon had tot medio augustus 2017 vier TS-E lenzen: TS-E 17mm f/4L, TS-E 24mm f/3.5L mark II, TS-E 45mm f/2.8 en TS-E 90mm f/2.8. Vreemd genoeg zijn de 45 en 90mm niet als L-lenzen in de markt gezet, maar Canon heeft zojuist de 50mm, 90mm en 135mm TS-E L-lenzen geintroduceerd. Desondanks moet ik zeggen dat de oude 45mm en 90mm TS-E kwalitatief gelijkwaardig zijn aan de TS-E 17mm f/4L en TS-E 24mm f/3.5L mark II.

Tja, die daybreak shoots is me een avontuur! Je moet rond 04.00 uit je bed en vaak ben ik rond 05.00 al op weg naar mijn bestemming. Dat is doorgaans iconische architectuur in België of Nederland dat met spectaculair licht en dramatische wolkenpartijen natuurlijk plaatjes oplevert met een hoog wow-gehalte. Op Google Maps en Accuweather check ik waar en wanneer de zon op komt om er zeker van te zijn dat ik bij aankomst op de locatie meteen het statief op de juiste plek zet en aan de slag kan.

Dat klinkt heel dynamisch, maar het is vooral veel wachten. Het voordeel van fotograferen op statief is dat je verschillende belichtingen kunt maken of zo je wilt filters gebruiken. Zo kun je door een identieke framing de verschillend belichtte RAW’s als lagen op elkaar leggen om een perfecte lichtbalans in je foto te creëren. Zeker bij een zonsopgang kan dat niet anders vanwege het intense licht en schaduwwerking. Het kost de nodige moeite, maar spetterende foto’s maak je niet als je in bed blijft liggen.

Overigens loopt het niet altijd op rolletjes en enkele keren ben ik onverrichter zake huiswaarts gekeerd. Het pakt dan net niet uit zoals je had verwacht. De mooie wolken blijven weg of de zon verschuilt zich er net achter. Er moet sowieso zonnig, helder weer worden voorspeld anders kun je beter thuis blijven. Het kan ook plots gaan (mot)regenen en druppels op je lens is natuurlijk funest voor de foto’s. Hoe dan ook ben ik verslingerd geraakt aan die serene ochtendsfeer en de schoonheid van de natuur.

Nog een tip. Op zondagen is het veel rustiger en leger dan op doordeweekse dagen. Het geeft een vreemde aanblik: gebouwen badend in schitterend licht met dramatische wolken zonder auto ’s of mensen op straat. Voor urban dynamism niet zo ideaal, maar wel voor ultieme architectuurfoto’s of landschappen. Voor die onderwerpen moet je toch echt de Canon TS-E 17mm f/4L of de TS-E 24mm f/3.5L mark II hebben. Echte koopjes zijn het zeker niet maar ze zijn gebouwd om er een mensenleven mee te werken.

En de verbluffende optische kwaliteit van de vier Canon TS-E lenzen heb ik al vermeld. Vergeet niet dat het lenzen zijn zonder autofocus. Dus focussen en scherp stellen dient handmatig (m.b.v. Live View) te gebeuren. Met de TS-E 17mm f/4L is dat kinderspel maar de TS-E 24mm f/3.5L mark II vraagt toch om opperste concentratie. Scherp stellen met de TS-E 45mm f/2.8 en TS-E 90mm f/2.8 is overigens ook erg gemakkelijk. De 24mm is niet zo vergevingsgezind, maar desondanks mijn favoriet van Canon’s TS-E kwartet.

Enfin, ik hoop jullie te verwelkomen op een van mijn TS-E tilt-shift Masterclasses op Canon Experience Days, 7 en 8 oktober a.s. te Zaandam. Hier vind je meer informatie: www.canon.nl/experiencedays.

Tony Vingerhoets

Weelde, België, 29 augustus 2017