In oktober 2017 heeft Canon drie nieuwe TS-E lenzen (Tilt & Shift) geïntroduceerd, waarbij de TS-E 50mm 2.8L macro en de TS-E 90mm 2.8L macro hun voorgangers vervangen en de TS-E 135mm 4L macro een volledig nieuw (en bijzonder) brandpunt is. Wij hebben de drie lenzen een weekje in de studio gehad, waarvan hier onze bevindingen.
TS-E
Tilt en shift (kantelen en schuiven) zijn karakteristieken die toebehoren aan zogeheten technische lenzen, waarbij het schuiven van de beeldcirkel en het kantelen van het scherpstelvlak moeten leiden tot de hoogste opnamekwaliteit bij landschap, architectuur, interieur, product en food. Het principe achter tilt en shift vind je in dit artikel (klik hier).
Bij de korte brandpunten, zoals bij de TS-E 17mm 4L en de TS-E 24mm 3.5L, II is het de shift-functie die zorgt dat verticale lijnen van gebouwen ook echt verticaal lopen en dat je voor een landschap met de tilt-functie een scherptediepte kunt bewerkstellingen van 10 cm tot oneindig. Ook kun je met de shift eenvoudig exact passende panorama's maken, zonder de camera te hoeven verdraaien. Klik hier voor een verticaal voorbeeld.
Een belangrijk aspect bij álle brandpunten, dus ook van de nieuwe TS-E lenzen, is dat in de centrale stand de beeldscherpte ongeëvenaard hoog is en zaken als chromatische aberratie, vervorming, vignettering en hoekonscherpte - zelfs bij het grootste diafragma - fysiek afwezig zijn. De bediening van deze hoogwaardig ontworpen en uitgevoerde lenzen is volledig handmatig en dat geldt ook voor de scherpstelling en belichting, hoewel je wel de automatische belichting van de camera zou kunnen gebruiken. Het is een vereiste om vanaf een heel stevig en stabiel statief te werken en het scherpstellen te doen in live view met beeldvergroting (klik hier), zodat het scherpstelvlak inderdaad op de juiste pixels ligt.
50mm, 90mm en 135mm
De langere brandpunten van de drie nieuwe TS-E modellen maken door hun kleinere beeldhoek en de grotere werkafstanden dat perspectiefverloop bij het fotograferen van grote gebouwen minder sterk is en dus de shift-functie minder relevant. Bij grotere afstanden tot het onderwerp is de tilt-functie meer relevant. Kom je bij product- en foodfotografie echter dichter naar je onderwerp, dan wordt de scherptediepte behoorlijk klein en heeft ook de tilt-functie geen oneindig bereik. Bij close-ups zul je dan ook bij f/16 moeten werken om het scherpstelvlak voldoende ‘dik’ te laten zijn. Bij deze close-ups is de shift-functie vooral bedoeld om het onderwerp bij een forse tilt-correctie goed in het kader te plaatsen.
Bokeh van drie lenzen bij maximaal diafragma
 |
 |
 |
| EF 85mm 1.4L IS |
EF 100mm 2.8L IS |
TS-E 90mm 2.8L macro |
De TS-E 50mm 2.8L macro, de TS-E 90mm 2.8L macro en de TS-E 135mm 4L macro zijn dus minder interessant voor landschap, architectuur en interieur, maar zijn de ultieme lenzen voor product, food en portret als de hoogste beeldkwaliteit vereist is of wanneer met ‘selective focus’ (tegen-tilt) een scherp onderdeel van het onderwerp uit zijn volledig onscherpe context wordt geëxtraheerd.
Natuur
De drie TS-E lenzen hebben een vergroting van 1:2, waarbij dus een voorwerp van ongeveer 7 cm de breedte van de sensor van een full-frame camera vult. Dat is ideaal voor close-ups, bijvoorbeeld in de natuur. Eind maart gaat Johan van de Watering met deze lenzen de bosanemoon in beeld brengen (klik hier). We zijn heel benieuwd naar zijn creatieve resultaten. |
Prestaties
In de centrale stand zijn de TS-E 50mm 2.8L macro, de TS-E 90mm 2.8L macro en de TS-E 135mm 4L macro eigenlijk foutloze lenzen. Dat is natuurlijk te danken aan de constructie en gebruikte materialen, maar ook omdat hoekonscherpte in de nul/nul stand afwezig is. Al zou je de tilt- en shift-functie niet gebruiken, dan zorgen deze lenzen alleen al door hun hoge beeldkwaliteit voor onderscheidende foto’s.
Scherptevergelijking bij f/5.6
 |
|
|
| EF 85mm 1.4L IS |
EF 100mm 2.8L IS |
TS-E 90mm 2.8L macro |
Wil je echt weten hoe ze presteren in de praktijk bekijk dan het werk van Tony Vingerhoets (klik hier) of volg één van zijn Masterclasses TS-E. Wil je een uitgebreide technische review, bezoek dan The Digital Picture (klik hier).
Alternatieven
De effecten van een TS-E lens kun je ook op andere manieren bewerkstellingen, zoals door het gebruik van een tussenring, met focus stacking, met lenscorrecties. transformaties of panorama in Lightroom of door vervagen in Photoshop. In al deze gevallen lever je echter (veel) kwaliteit in ten opzichte van de resultaten met een TS-E. |
Werking
Wil je zien hoe de lenzen in real-life werken, bekijk dan onderstaande clip:
Wil je er een creatieve toepassing van beleven, kijk dan naar deze sushi-video:
Samenvatting
Canon blijft zich als cameramerk onderscheiden met een uniek en ongeëvenaard aanbod van hoogwaardige lenzen. De nieuwe TS-E 50mm 2.8L macro, de TS-E 90mm 2.8L macro en de TS-E 135mm 4L macro zijn daar weer het sprekende bewijs van. Het zijn pure pro-lenzen met een redelijk steile gebruikscurve, maar heb je de slag - letterlijk - eenmaal te pakken, dan zullen je product- en foodfoto’s, maar ook portretten en natuurfoto’s met kop en schouders uitsteken boven de rest. Door kwaliteit én creativiteit!
Specificaties:
- TS-E 50mm 2.8L macro: klik hier
- TS-E 90mm 2.8L macro: klik hier
- TS-E 135mm 4L macro: klik hier