De sluiter in een camera is een redelijk onzichtbaar onderdeel, maar daardoor niet minder belangrijk. De uitvoering en nauwkeurigheid bepaalt voor een groot deel (de voorspelbaarheid van) de belichting van een foto. Deze sluiter kan in een camera op verschillende manieren uitgevoerd zijn, waarover we al eerder een artikel gepubliceerd hebben: mechanisch of elektronisch (klik hier).

Heb je te maken met een mechanische sluiter, dan heb je dus fysieke delen dit over elkaar heen bewegen en hierbij kan slijtage optreden met alle gevolgen van dien. Vooral als je een tweedehandscamera koopt is het van belang om te weten wat de sluitertellerstand is. Daarvoor is op Mac/iPhone/iPad een prima betaald programma beschikbaar: Shutter Count van Dire Studio. In dit artikel een korte toelichting over het gebruik van Shutter Count en een tip voor Windows/Android gebruiker.

Sluiterbeweging
Wanneer beweegt een sluiter in een camera? Het antwoord ligt voor de hand: als je een foto maakt. Maar wat als je in Live view werkt op een DSLR of als je video opneemt? Dat is toch net weer anders. We nemen een paar scenario’s door.
• DSLR met OVF
• DSLR in Live view, geen Stille LV-modus
• DSLR in Live view, Stille LV-modus 1
• MILC met M-sluiter
• MILC met elektronisch eerste gordijn
• Video met DSLR en MILC

DSLR met OVF
Je kadert het onderwerp door de oogzoeker. De sluiter is gesloten en de spiegel naar beneden geklapt. Als je de ontspanner doordrukt om de foto te maken, dan klapt de spiegel op en gaat de sluiter open en dicht, waarbij het 1^e gordijn opengaat gevolgd door het 2^e gordijn, die de sensor weer afsluit. Hierbij is 1 foto, dus 1 sluitergang.

DSLR in Live view, geen Stille LV-modus
Het onderwerp kader je met het lcd-scherm en dus moet de spiegel opgeklapt zijn en de sluiter open. Als je dan een foto maakt zonder Stille modus, dan moet eerst het eerste gordijn weer dicht, samen met het tweede gordijn de belichtingstijd verzorgen en vervolgens weer opengaan, zodat Live view weer actief is. De sluiter moet dus eigen twee keer open en dicht.

DSLR in Live view, Stille LV-modus 1
Je kunt in een DSLR in Live view ook de menu-optie Stille sluiter activeren. Als je dan de ontspanner doordruk, dan blijft de sluiter open, de belichtingstijd elektronisch gestart, die beëindigd wordt door de mechanische sluiter die dicht én weer open gaat. Dat is dus één sluiterbeweging. De camera maakt daardoor ook minder geluid. Vandaar Stille LV-modus.

MILC met M-sluiter
Een MILC, zoals de EOS R, lijkt voor wat betreft de sluiterwerking veel op een DSLR in Live view. Er is natuurlijk geen spiegel, maar wanneer je door de oogzoeker van een MILC kijkt op op het lcd-scherm, dan moet de mechanische sluiter geopend zijn. Gebruik je op een MILC dan de mechanische sluiter, dan moet die ook twee keer op en neer bij het maken van een opname.

MILC met elektronisch eerste gordijn
Wil je niet zoveel geluid maken bij het maken van een foto, dan stel je het sluitermechanismevan een MILC in op elektronisch 1^e gordijn, wat overeenkomt met de Stille LV-modus van een DSLR.

Video
Tenslotte heb je nog het opnemen van video, waarbij je dus in Live view werkt (DSLR/MILC) en bij het starten en beëindigen van een opname één sluiterbeweging nodig gehad hebt.

Shutter Count van Dire Studio
Op een Apple-apparaat kun je met Shutter Count van Dire Studio (klik hier) voor een paar euro redelijk eenvoudig de tellerstand van de sluiter van je camera te weten komen en ook volgen in de loop van de tijd. Er is een versie voor MacOS (Macbook, iMac, Mac Pro) en voor iOS (iPad, iPhone). Zowel in de gewone versie (alleen sluiterstand en lijst met metingen) of de Pro-versie (onderverdeling OVF, Live view, video en met diagram van verloop). De computerversie (MacOS) gebruik je met een USB-kabeltje en de mobiele versie (iOS) kan elke EOS met wifi draadloos verbinden. Hoe dat allemaal precies in zijn werking gaat, zie je in onderstaande clip. Hierin hoor je ook de tip dat je als Windows/Android gebruiker de app van Shutter Count op jouw kosten op de iPhone van een vriend laat zetten om zo de sluitertellerstand van jouw EOS uit te lezen.

Je hebt de normale versie van Shutter Count en een Pro-versie. Bij die laatste kun je trends bijhouden met grafiekjes. Dat is handig als je met meerdere camera en meerdere fotografen voor langere tijd met Shutter Count werkt. 

Samenvatting
Wat ons betreft is Shutter Count gezien zijn gebruikersvriendelijkheid en nauwkeurigheid, zijn geld waard en is nagenoeg elke EOS-camera compatibel. Ook wordt de compatibiliteit steeds aangepast aan de actuele modellen. Dus voor 7 euro weet je hoeveel ‘clicks’ jouw eigen camera heeft of een tweedehands die je wilt kopen. Je kunt er zelfs een nieuwe camera mee controleren op zijn ‘nieuwheid’.