De maand december is de feestmaand waarbij in deze donkere dagen alle feestverlichting voor de benodigde sfeer zorgt. Die lichtjes zijn prima ‘modellen’ voor de creatieve fotograaf. Je kunt er namelijk mooie sterrenstralen aan toevoegen of je maakt er sfeervolle lichtcirkels van. Bovendien kun je de resultaten in Photoshop gebruiken voor leuke ontwerpen. In deze workshop een korte uitleg over het hoe en wat.

Lichtsterren
Als je met een groothoeklens een avondfoto maakt, dan zul je merken dat relatief kleine lichtpunten, zoals straatlantaarns op grotere afstand, soms voorzien zijn van mooie sterstralen. Ongeveer zoals je die gezien zou hebben met je ogen enigszins dichtgeknepen. Die stralen zijn dus ontstaan omdat je ook het diafragma van je lens geknepen hebt naar een kleine lensopening, zoals f/16 of f/22. Probeer kleinere diafragma’s te vermijden in verband met diffractie (onscherpte) van de lens. Bij een DSLR zie je de stralen pas als de foto genomen is. In Live view en een spiegelloze camera zie je het ster-effect voor opname al meteen op het lcd-scherm.

Het aantal sterstralen is twee keer het aantal diafragmalamellen in de lens en de ‘kracht’ van de stralen kan per lens verschillen en wordt tevens beïnvloed door de ISO-waarde. De sterstralen zijn vooral goed zichtbaar als de achtergrond zwart is, zoals de zwarte nacht. Bij een lichtpuntje voor een helder verlichte muur zullen de sterstralen minder duidelijk zijn. Werk bij voorkeur vanaf een stabiel statief met afstandbediening en zelfontspanner.

Lichtcirkels
Lichtcirkels zie je vooral als bij een groot diafragma (f/2.8 of groter) kleine lichtpuntjes in een onscherpe achtergrond een grote diameter krijgen. Ze maken dan deel uit van het zogeheten ‘bokeh’ en de kwaliteit van de lichtcirkels is afhankelijk van de constructie van de lens en hoe schoon deze is. Lichtsterke vastbrandpuntlenzen geven vaak een fraai bokeh en mooie lichtcirkels.

Als je bijvoorbeeld van de verlichting van een kerstboom mooie lichtcirkels wilt maken, dan is dat heel eenvoudig. Zorg dat je met een lichtsterke lens werkt en zet de camera in de Av-stand op het grootste diafragma. Gebruik een langer brandpunt (>50mm) en zorg dat de boom beeldvullend is. Zet de camera op handmatig scherpstellen en draai de scherpstelring vervolgens naar een oneindige afstand of juist helemaal naar zijn kortste scherpstelafstand. Even uitproberen. Je ziet de lichtcirkels dan in de zoeker verschijnen of bij Live view op het lcd-scherm.

Links gekleurde kerstboomverlichting en rechts met verschoven Kleurtoon in Photoshop

Photoshop
Met sterstralen en lichtcirkels kun je in Photoshop leuke dingen doen, waarbij je eigen creativiteit de beperkende factor is. Het uitgangspunt is een sterstralen- en een lichtcirkelfoto van een enkel kerstlampje. Wij hebben een gaatje in een stuk matzwart karton gemaakt en daar een klein led-lampje doorheen gestoken. Camera (EOS 80D met EF 50mm 1.8 STM) op statief en het licht in de ruimte zoveel mogelijk gedempt of zelfs uit.

Met de bovenbeschreven instellingen kun je zo rustig experimenteren om de optimale sterstralen te verkrijgen. Met dezelfde opstelling maak je daarna meteen een mooie lichtcirkel, door bij het grootste diafragma de lens uit scherpte te draaien. Lukt één van beide opnamen niet, dan kun je deze twee uitgangsfoto’s hier downloaden. Wat we daarna gaan doen, dat zie je in onderstaande clip:

Samenvatting
Spelen met licht is in de decembermaand een leuke en creatieve manier om binnen leuke lichteffecten te maken en te verwerken in Photoshop. Dus ga aan de slag met sterstralen, lichtcirkels en overvloeimodi en je maakt de mooiste kunstwerkjes.

Opgerolde streng met kleine kerst-ledlampjes gekleurd met een regenbooglaag in Photoshop