Bij de mens duurt het de nodige jaren om tot wasdom te komen en dat is ook het geval bij een nieuw camerasysteem. Zo is anno 2016 met de introductie van de EOS M5 het spiegelloze systeemcamera-segment van Canon  volwassen geworden en kan deze camera zich meten met de alom geprezen EOS 80D (review). Wij hebben de EOS M5 in de studio gehad en zijn met deze camera op pad geweest.

Ontwerp en uitvoering
Een spiegelloze systeemcamera (SSC: camera met verwisselbare lenzen en relatief grote sensor) kan kleiner zijn dan de traditionele spiegelreflexcamera (DSLR), omdat er geen ruimte hoeft te zijn voor een spiegelmechanisme. De eerste modellen waren dan ook niet veel groter dan een high-end compactcamera. Zo’n kleine SSC is leuk, maar vanwege de grote sensor zijn de lenzen toch nog relatief groot en dat komt de balans niet ten goede. Tevens biedt de kleine behuizing weinig houvast en bemoeilijkt het de bediening. Er is dan ook een trend dat de SSC’s groter worden en zodoende meer houvast krijgen. Tegenwoordig zijn het een soort kleine DSLR’s, dus met goede houvast en betere bediening, maar dan 25mm minder dik.

Het vormformat van SSC’s als kleine DSLR’s heeft Canon ook gebruikt voor het ontwerp van de EOS M5. Vorige modellen hadden geen optimale grip, waren de wieltjes net iets te klein of afwezig en ontbraken een ingebouwde oogzoeker, flitser en flitsschoen. Dat is bij de EOS M5 allemaal opgelost. Het cameraatje - want zo mogen we de EOS M5 toch wel noemen met een EF-M 15-45mm - ligt prima in de hand. Middel- en ringvinger passen om de met rubber beklede grip en de duim vindt goed houvast achter een rubberen uitstulping op de achterzijde. Zo kun je de camera redelijk ontspannen vasthouden, waarbij de wijsvinger vrij is voor bediening van de ontspanknop en het instelwiel. De palm van de hand drukt niet tegen de body en dat is wel even wennen. Omdat de camera iets groter is dan zijn voorgangers, is er bovenop ruimte voor een oogzoeker met geïntegreerde flitser en flitsschoen en blijft er plaats over voor maar liefst vier instelwielen: programmakeuze, belichtingscompensatie, functiewiel en het hoofdinstelwiel. Die laatste verdient een bijzondere vermelding, want hij is erg goed uitgevoerd, zoals bij de PowerShot G5X: iets afgeschuind, fijn reliëf en soepele feedback. Helaas is het functiewiel (witbalans of ISO) niet zo ontworpen en de bediening daarvan vraag iets meer aandacht. De vier wielen zorgen er wel voor dat je de bediening tijdens het fotograferen kunt doen zonder dat je je oog van de zoeker hoeft te halen en dat is een groot pluspunt bij zo’n kleine camera.

Op de achterzijde is het bedieningspaneel rechts van het lcd-scherm uitgevoerd als bij een high-end PowerShot. Het is functioneel, maar nog steeds iets te klein voor intuïtieve bediening. Daar zijn de knopjes te plat voor (met weinig feedback) en is het navigatiewieltje minder handig dan van bijvoorbeeld een EOS 80D.

Dit zijn echter geen dealbreakers om dat veel instellingen en handelingen uitgevoerd kunnen worden via het prima aanraakgevoelige lcd-scherm. Dat werkt heel fijn en omdat de camera zo klein is, kun je de bediening met je duimen doen als op een soort game-controller. Het lcd-scherm kan als zoeker dienst doen, maar prefereer je de oogzoeker, dan kan het lcd-scherm het Quick-menu weergeven voor overzicht én aanpassen van de instellingen. Alsof je een DSLR in handen hebt. Heel vertrouwd. Het kantelbare lcd-scherm is degelijk geconstrueerd en goed bruikbaar als zoeker voor hoge en lage camerastandpunten. Een leuke optie is dat je het lcd-scherm tijdens gebruik van de oogzoeker kunt gebruiken om het AF-punt aan te geven of te verslepen. Nadeel is wel dat je soms met het puntje van je neus het AF-punt onbedoeld verplaatst. Je kunt deze optie uitzetten. De selfie-stand is van het lcd-scherm bijzonder, namelijk aan de onderzijde, wat bij gebruik op een statief (vloggers) niet echt handig is. Een puntje van aandacht bij de bediening via het lcd-scherm is de aanwezigheid van de schakelsensor tussen lcd-scherm en EVF. Als je hand te dicht in de buurt komt van deze sensor terwijl je iets instelt op het lcd-scherm, dan gaat het scherm plotseling op zwart.

De oogzoeker is van het type Electronic View Finder (EVF). Het is dus een klein lcd-schermpje met hoge resolutie en snelle verversing. Het is even wennen ten opzichte van een optische oogzoeker (OVF), maar heeft als voordeel dat je vooraf al een indruk hebt van belichting en witbalans. Iets wat je bij gebruik van een OVF pas ziet na het nemen van de foto. De EVF laat overigens niet de werkelijke scherptediepte zien, maar altijd bij het grootste diafragma, zoals bij een OVF van een DSLR het geval is.

Tot slot vind je op de behuizing van de EOS M5 nog aansluitingen voor usb, afstandsbediening, externe microfoon en mini-HDMI. Rechts een klein knopje om via wifi snel een telefoon of tablet te koppelen. De geheugenkaart (SD) bevindt zich naast de accu. Op zich geen probleem, maar staat de camera op statief dan kan dit klepje niet open.

Lenzen
Omdat de lensvatting van een SSC zoals de EOS M5, dichterbij de sensor zit, moeten de lenzen daarvoor specifiek geschikt zijn. Canon heeft daartoe de EF-M lenzenserie gelanceerd (klik hier). De lenzen zijn ietwat kleiner dan hun EF- of EF-S soortgenoten en zijn kenmerkend uitgevoerd in gewafeld metaal. Erg mooi. Het assortiment is nog niet erg groot, waarbij wat ons betreft vooral de lichtsterkte nog wat beter kan. Ga je reportagewerk doen met de EOS M5, dan is de EF-M 22mm f/2 (review) de perfecte keuze. De nieuwe EF-M 18-150mm is de ideale all-in-one reislens.

Dankzij de Mount Adapter EF-EOS M (tussenring met een dikte van 25mm) is het echter ook mogelijk om bestaande EF- en EF-S lenzen op EOS M-camera’s te gebruiken. De balans is dan misschien niet ideaal, maar de lenzen - zelfs EF uit de vorige eeuw - zijn wel volledig compatibel. Een EF 50mm 1.8 STM is bijvoorbeeld een prachtige portretlens (80mm) op de EOS M5.

Mogelijkheden
De EOS M5 is een rijk gespecificeerde APS-C camera. Hij is wat mogelijkheden betreft vergelijkbaar met de EOS 80D, maar dan dus zonder spiegel (spec-vergelijking: klik hier). Het hart van de EOS M5 is de ondertussen befaamde Dual Pixel 24Mp sensor, wat garant staat voor snelle en accurate autofocus. Ook staat deze sensor bekend om zijn goede schaduwherstel (dynamische bereik). De camera is uitgerust met een DIGIC 7 processor (EOS 80D: DIGIC 6), die alle beeldbewerking zonder wachten uitvoert en waarmee een motordrive van 7 fps aangestuurd wordt (9 fps vast AF). Omdat het een spiegelloze camera is, zit de beeldstabilisatie op de sensor en kun je dus met niet IS-lenzen, zoals de genoemde EF 50mm 1.8 STM, langer scherp uit de hand fotograferen. Ook bij video is die sensorstabilisatie erg welkom.

Natuurlijk heeft de EOS M5 wifi met NFC en BlueTooth, zodat ze via de gratis app Camera Connect draadloos communiceert met smartphone of tablet. Je kunt zo eenvoudig foto’s delen via de social media en tevens je mobiele apparaat gebruiken als afstandsbediening mét zoekerbeeld. Superfunctie! De eerste keer instellen van de draadloze opties vraagt even aandacht, maar daarna zijn ze erg handig.

Omdat de camera zo compact is, kan ze bij reportagewerk ook erg goed gebruikt worden voor het opnemen van video. Dankzij de Dual Pixel AF, de ingebouwde IS en focus peaking, schiet je heel eenvoudig scherpe filmpjes uit de hand met 1080p en 60 fps. Dus geen supergrote videobestanden zoals bij 4K, maar wel lekker vloeiend.

Voor veel mogelijkheden kunnen we verwijzen naar de EOS 80D (klik hier) en naar onderstaand overzicht.

Het opnemen van video met de EOS M5 in 1080p en 60 fps gaat net zo goed en eenvoudig als met de EOS 80D. Helaas ontbreekt een aansluiting voor een koptelefoon en je kunt niet kiezen tussen MOV (All-i) of MP4 (IPB). De EOS M5 kent alleen MP4. Makkelijk deelbaar, maar lagere kwaliteit dan MOV, vooral bij bewerking. De interne IS is een voordeel bij de EOS M5 als je met niet-gestabiliseerde lenzen uit de hand filmt.

Snelheid en prestaties
De EOS M5 reageert snel in alle opzichten en doet niet onder aan de snelheid van bijvoorbeeld een EOS 80D. Opstarten, scherpstellen, meten, afdrukken en wegschrijven. Alles zonder merkbare vertraging. Een verademing, want dit is een heel grote verbetering ten opzichte van vorige M-modellen. De Dual Pixel AF (DPAF) is snel en nauwkeurig. We hebben soms echter wel gemerkt dat de autofocus moeite heeft met contrastarme voorwerpen in de schemering. Waarschijnlijk is de camera daarom uitgerust met een AF-hulplichtje (rode LED).

De beeldkwaliteit is conform die van een camera met een APS-C camera en niet te onderscheiden van die van de EOS 80D. In JPEG ziet alles er tot ISO 3200 prima uit voor de gangbare publicatievormen (QHD beeldscherm of A3-print) met een mooi evenwicht tussen detail en ruisonderdrukking. In RAW is korrel te zien vanaf ISO 800, maar die kan met de ruisgereedschappen van Lightroom tot ISO 3200 netjes worden gladgestreken. Voordeel van 14-bits RAW is natuurlijk dat je meer controle hebt over de witbalans van de foto’s en dat je - net als bij de EOS 80D - een groter contrast kunt overbruggen tussen hooglichten en schaduwen. Dit dankzij de prima sensor van de EOS M5.

Bokeh EF 50mm STM op M5	Doorzicht poster	ISO 6400
Scherptediepte 100mm f/2.8	ISO 3200	ISO 1600 testcase

Samenvatting
De EOS M-serie is met de komst van de M5 volwassen geworden. Dat hebben wij in de praktijk zelf kunnen ervaren. Hij ligt prima in de hand, heeft veel mogelijkheden, is snel en de beeldkwaliteit is wat het moet zijn voor een camera met een APS-C sensor. De Dual Pixel-technologie is een USP en dankzij de adapter kun je op deze nieuwe camera álle EF- en EF-S lenzen van Canon zetten. Een niet te onderschatten aspect, want de EF-M lenzenserie moet zich nog ontwikkelen in aanbod en (lichtsterke) kwaliteit.

Voor wie is de EOS M5 bedoeld? Voor alle vrijetijdsfotografen die nu met een 1xxxD EOS of 7xxD EOS alledaagse onderwerpen (dus veel reportage, familie, vrienden) vastleggen, is de EOS M5 een prima upgrade en hoeven ze niet te kiezen voor de relatief grote EOS 80D. Met de EOS M5 hebben ze dan toch een allround high-end camera in de hand.
Voor de pro kan de EOS M5 een serieuze back-up camera zijn of zelfs de hoofdcamera tijdens recepties en feesten.
Ben je veel op reis dan zou de EOS M5 ook een goede keuze zijn, want je hebt dan een ‘full-spec’ EOS in je tas zonder dat hij erg veel ruimte en gewicht inneemt. Je zou dan echter ook een PowerShot G5X (variangle scherm, volledig stil) mee kunnen nemen, want die is kleiner, lichter en voordeliger en heeft nagenoeg dezelfde mogelijkheden met een maar iets mindere beeldkwaliteit.

Ben je echt een hobbyfotograaf die speciaal op stap gaat voor landschappen, architectuur, natuur en macro, dan blijft de EOS 80D ons inziens een net iets beter alternatief vanwege de betere balans met grotere lenzen, zijn variangle scherm en betere ergonomie/bediening. Ook in de studio zouden wij de EOS 80D de voorkeur geven boven de EOS M5.

Wat de keuze ook wordt, Canon heeft met de EOS M5 een ‘gat’ in hun camera line-up (van de ultracompact IXUS 175 tot de volbeeld pro-DSLR EOS 1Dx mark II) gevuld en dat is goed nieuws voor de fotograaf, want die kan nu in alle gevallen zijn gereedschap naadloos aan laten sluiten bij zijn behoeften en dat allemaal bij één merk, wat uniek is in de markt.

Informatie EOS M5: klik hier
Specificaties EOS M5: klik hier
Vergelijking EOS 80D-EOS M5-PS G5X: klik hier

Aanvullende informatie
• EOS 80D met 18-135mm nUSM: 139x105x78mm en 730+515= 1255g, prijs kit: €1430
• EOS M5 met 18-150mm STM    : 115x90x60mm en 427+300= 727g, prijs kit: €1520
• PowerShot G5X (24-100mm*)  : 112x76x44mm en 377g, prijs: €735