Op een ietwat grijze zondagmiddag loop ik langs de vloedlijn van het strand tussen Domburg en Oostkapelle op zoek naar een eyecatcher op de overgang van zee naar zand. Uiteraard veel schelpen, maar plotseling zie ik een gele kluwen nylon touw met twee takjes in de vorm van een staart. Een mooi voorwerp wat vragen oproept bij de kijker en voor mij leuk ‘fotografisch speelgoed’!
Als er één plek is waar je nooit lang hoeft te zoeken naar een fotogeniek onderwerp, dan is het wel het strand! Op onze kustlijnen is altijd wel iets leuks te zien en te fotograferen. In dit artikel geen opsomming van de beste strandplekken van Nederland, want dan zou het een erg lang verhaal worden. Feitelijk maakt het niet zoveel uit welk strand je bezoekt, want overal zijn voorwerpen te spotten waar je je als fotograaf heerlijk op uit kunt leven. De foto's bij dit artikel zijn bijna allemaal gemaakt op het strand van Zoutelande en Domburg/Oostkapelle. Je vindt hier mooie brede zandstranden en ook prachtige duinen. Op het strand staan ook veel strand-palen en alhoewel ze soms wel héél dominant aanwezig zijn, kunnen ze toch diepte geven.
DE ZEE | Het klinkt logisch dat dit een onderwerp is om te fotograferen, maar toch vraagt het nogal wat techniek om de zee als foto-onderwerp 'te temmen'. Voordat je aan de slag gaat met 'sea-scapes' is het handig als je jezelf afvraagt wat je wilt vastleggen: de kracht van het water, de beweging in het water of bijvoorbeeld de reflecties in de zee. Door te kiezen voor een korte sluitertijd zul je de golven 'bevriezen' en zullen zelf druppeltjes te zien zijn op een foto.
Met lange sluitertijden (vanaf statief) kun je weer heel goed de beweging van het water 'vangen' in een beeld en met een telelens kun je strakker kaderen en de reflecties op het water-oppervlak eruit lichten. Uiteraard kan dat laatste alleen met geschikt licht en mijn voorkeur gaat dan uit naar wolken en zon omdat je dan de meeste variatie in licht hebt. Bovendien kunnen wolken natuurlijk de slagroom op de taart zijn. Zeker als je de kracht ervan versterkt door het gebruik van een polarisatiefilter!
Beweging in het water wordt pas zichtbaar bij langere sluitertijden en daarvoor is het gebruik van een grijsfilter (eventueel in combinatie met een grijsverloop om de lucht donkerder te maken) echt een aanrader. Met f/22 en ISO 100 zijn dan ook overdag sluitertijden van 1 seconde of meer te halen. Uiteraard is dat alleen mogelijk vanaf statief! Zet dat statief in stevig zand en niet in het natte drijfzand bij afgaand water, want dan zakt het nog weg als het water langs de poten wegstroomt en is de foto toch bewogen.
VOGELS EN ZEEDIEREN | Je zult voor voor de Nederlandse stranden geen springende dolfijnen aantreffen en ook zee-honden zijn relatief zeldzaam (zeker op fotografeerbare afstand), maar zeevogels en andere zeedieren zijn er volop. Langs de vloedlijn fourageren vaak strandlopers en ook meeuwen zijn er voldoende te vinden en willen soms wel eens fungeren als gewillig fotomodel! Let bij het fotograferen van vogels vooral goed op de achtergrond. Zorg voor een passende achtergrond die het beeld van de vogel versterkt (i.p.v. aandacht wegtrekt). Wie wat beter kijkt zal ook andere dieren aantreffen zoals zeesterren, kwallen of krabben. De meest standaardfoto is dan een foto van bovenaf (zoals iedere strandbezoeker het ziet), maar een foto vanuit een laag standpunt levert al heel snel een véél leuker beeld op. Durf daarmee te experimenteren!
ZAND | Dit is er meer dan je camera lief is! Sowieso is het verstandig om je camera na ieder strandbezoek goed schoon te maken om eventuele zandkorrels te verwijderen. Op het strand en dan vooral na een paar dagen harde wind, kun je veel prachtige zandstructuren vinden. Experimenteer met licht en (vooral) schaduw en kies een standpunt waardoor je lijnen logisch door het beeld lopen en een goed gevoel geven als je ernaar kijkt. Zandstructuren zijn uitermate geschikt om in zwart-wit afgebeeld te worden. Neem dat zeker mee in je nabewerking!
ZONSONDERGANG | Misschien wel één van de meest gefotografeerde onderwerpen en uiteraard is een strandbezoek met mooie zonsondergang een cadeautje voor iedere fotograaf. Meestal is een belichting vlak naast de zon het meest effectief. Een super heldere lucht is niet fijn, want dan is de zon tot het laatst toe waarschijnlijk heel fel. Soms wordt de zon mooi gefilterd en zakt hij als een prachtige rode bol de zee in. Zoek dan naar een interessant voorwerp op de voorgrond of een pakkende lucht, want alleen een rode zon in een leeg beeld is niet echt een foto waar je later met plezier naar terugkijkt. Denk ook eens aan het gebruik van een silhouet (bijvoorbeeld strandpalen, mensen of vogels) als eyecatcher!
Wat is het beste licht? In principe heeft ieder licht zo z'n voordelen. Grijs licht is goed voor details en zonlicht goed voor contrasten of structuren en natuurlijk een zonsondergang. Zelfs storm kan erg mooie foto’s opleveren!
MATERIAAL
In principe kun je goed uit de voeten met een groothoek voor de sea-scapes, maar ook een 70-200 mm is heel goed bruikbaar als je wat wilt kaderen. Voor vogels is minimaal een 70-200 nodig, maar liever nog een 300 mm (eventueel met 1.4 converter). En als laatste is een macro-lens erg bruikbaar voor alle macro-onderwer-pen die op het strand te vinden zijn.
Een polarisatiefilter is aan te bevelen evenals een grijsverloop en een grijsfilter. Een UV filter is ook handig om je lens te beschermen tegen vochtdruppels die vanuit zee het land opwaaien (zogenaamde 'spray')
Zorg ervoor dat je met de rug in de wind staat als je lenzen wisselt en doe dit eventueel beschut achter je tas of jas en met de opening van de camera zeker niet richting de wind. Een blaaskwast meenemen is zeker handig om alvast het ergste vuil weg te blazen, maar het is nog belangrijker om thuis alles goed na te kijken en schoon te maken. Ik draag altijd laarzen op het strand met eventueel een regenbroek eroverheen zodat je niet bang hoeft te zijn om natte voeten te krijgen. Zelfs niet als je in de branding staat!