Het is alweer een tijd geleden dat ik je lastig gevallen heb met een van mijn gedachten over fotografie (Last man standing). Ten eerste omdat er niet elke dag een belangwekkend onderwerp passeert dat geschikt is voor een blog en anderzijds omdat ik ‘Ajax-Feyenoord’-discussies wil voorkomen, zoals dat zou kunnen over:
- GOED belichten kan alleen in de M-stand
- ík bewerk mijn foto’s NOOIT
- later wil ik PROFESSIONELE foto’s kunnen maken
- ik wil mijn RAW-software altijd kunnen KOPEN
Laatst kreeg ik echter een vraag van een lezer over het ongevraagd gebruik van een van zijn foto’s en dat heeft me aan het denken gezet, uitmondend in dit blogje.
Als je merkt dat een van je foto’s door iemand anders ongevraagd is gebruikt, dan heeft iedere fotograaf meteen als eerste reactie een onrechtvaardigheidsgevoel, alsof je bestolen bent. En dat kan helemaal terecht zijn. Want als jouw foto door de ‘dief’ voor commerciële doeleinden op bijvoorbeeld een kalender is gebruikt, waaraan de uitgever veel geld verdient, dan moet je daar in mee kunnen delen. Toch? Is je foto echter in de algemene opmaak gebruikt van een magazine of in een bedrijfsbrochure, waarbij het commerciële belang heel klein is, dan moet je je eigenlijk gevleid voelen. Blijkbaar vinden ze jouw foto zo mooi, dat ze die willen verbinden aan de kwaliteit en uitstraling van hun blad of bedrijf. Dan nog mogen ze die foto natuurlijk niet zonder toestemming of vermelding plaatsen, maar de ‘diefstal’ is dan mijns inziens veel minder zwaarwegend.
Je moet je dan misschien ook eens afvragen hoe ze de foto eigenlijk op voldoende kwaliteit hebben kunnen downloaden én waarom ze niet weten dat hij door jou gemaakt is.
Dat iemand een foto van je ‘misbruikt’ is waarschijnlijk omdat je hem ergens online gezet hebt: in je portfolio op je website of gedeeld via de social media (Instagram, Facebook, Flickr etc.). Vooral via de social media kunnen je foto’s anoniem de wereld overgaan en is de bron - jij dus - niet eenvoudig te herleiden. Dus wanneer je een foto deelt, zet dan eventueel een watermerk óp het beeld zelf of - via Photoshop of Lightroom - ín het bestand.
Hoe je dat doet, lees je in een artikel op EOSzine (klik hier). Daarin lees je ook dat het verkleinen van online foto’s tot bijvoorbeeld 900 bij 600 pixels (met een stevige JPEG-compressie) gebruik in off-set drukwerk tot heel kleine fotomaten beperkt (9 bij 6 cm) en dus commercieel weinig interessant is. Tevens vertellen we hoe je in Google Afbeeldingen kunt kijken of foto’s van jou ergens anders rondzwerven op internet.
Terug naar de vraag van de lezer over zijn misbruikte foto. Ik heb hem gezegd dat hij het tijdschrift in kwestie gewoon moet bellen en het ‘probleem’ moet voorleggen aan de redactie. In de meeste gevallen kom je dan samen tot een goede oplossing. Open communicatie en oprechtheid lossen veel problemen op. Dit telefonisch contact kan misschien zelfs wel het begin zijn van een interessante samenwerking, waarin je vaker foto’s - tegen betaling - kunt aanleveren. Dit in het kader van het motto: ‘Always look on the bright side of life’.
Probeer juridische procedures te vermijden. Per se je gelijk willen halen, kost niet alleen veel geld, maar vergt ook veel negatieve energie en vraagt veel tijd. Tijd die je beter kunt besteden aan leuke dingen, zoals het maken van mooie foto’s.
Heb jij wel eens te maken gehad met ‘foto-misbruik’ en hoe hebt je dat toen opgelost? Laat het weten in de reacties onder deze blog.