Laatst hadden we een SD-kaartje nodig om 4K video van de EOS 5D mark IV mee op te nemen. Normaal gesproken kijken we bij de aanschaf van een geheugenkaartje alleen naar de opslagcapaciteit en of de ‘snelheid’ 80 MB/s of meer is en tot op heden hebben we op basis van die criteria geen problemen ondervonden met een van onze EOS-camera’s. Niet in de ‘motordrive’ (tot 7 RAW/s) en ook niet bij 1080p video.
4K video met 30 fps vraagt echter meer aandacht bij aanschaf en we hebben ons daarom kort verdiept in alle classificaties van SD-kaartjes. Een korte koopwijzer.
.
Er zijn minder verschillende soorte geheugenkaartjes, maar vooral bij de SD-kaartjes heb je veel nieuwe specs en varianten.
 |
Vooraf
Voordat je een nieuw geheugenkaartje gaat kopen, moet je je een paar zaken afvragen. Simpelweg de snelste en duurste SD-kaart kopen kan namelijk tot teleurstelling leiden. Voor welke camera is het kaartje bestemd en wat ga je opslaan: foto’s of video (1080p of 4K). Dit om te weten of je camera compatibel is met de techniek van het geheugenkaartje en om te kijken hoeveel MB/s je eigenlijk gaat wegschrijven naar het kaartje.
De compatibiliteit van de SD-interface van je camera kun je terugvinden in de specificaties van de camera zoals die in de handleiding staan of op de website van Canon staan. Je komt daar termen tegen, die we hieronder nog afzonderlijk zullen toelichten.
Het aantal MB's dat je naar de kaart gaat schrijven, is afhankelijk van de grootte van de bestanden en de opeenvolging daarvan. Zo is een JPEG (ISO 100, onderwerp gemiddeld detail) van de EOS 80D ongeveer 7,5 MB groot en de overeenkomstige RAW 30 MB. Bij 7 fps van de motordrive is de dataoverdracht van de JPEG’s circa 50MB/s en dat kun je ‘oneindig’ volhouden met een Sandisk Extreme Pro van 95 MB/s. Staat de camera bij een snelle reeksopname echter op RAW, dan moet de SD-kaart ruim 200 MB/s kunnen opslaan en dat lukt dus niet. De EOS 80D zal dus zijn buffer vullen met 7 foto’s per seconde en daarna zal de opnamesnelheid afnemen.
Full-HD met deze camera (1080p, 25 fps, ALL-I) genereert een datastroom van 12 MB/s en hoewel dat voor de pieksnelheden van de meeste geheugenkaartjes geen probleem is, adviseert Canon toch een videoklasse U3 voor zorgeloos filmen op de hoogste kwaliteit, zodat je geen frames ‘kwijtraakt’. Voor 4K (25 fps, MJPG) met de EOS 5D mark IV (65 MB/s) heb je minimaal een SDXC-kaartje (USH-I) nodig met U3, C10, V30.
Capaciteit
SD-kaartjes voor digitale camera’s heb je in verschillende opslagcapaciteiten en momenteel is de onderverdeling als volgt:
SD : tot 2 GB capaciteit met FAT12 en 16
SDHC : van 2 GB tot 32 GB capaciteit met FAT32 (HC: high capacity)
SDXC : van 32 GB tot 2 TB capaciteit met exFAT (XC: Xtra capacity)
Om de capaciteit te verhogen boven 2 GB moest destijds de indeling veranderen van FAT12/6 naar FAT32 (SDHC-kaartjes) . En deze schijfindeling moest vervolgens exFAT worden om meer dan 32 GB op een kaartje op te kunnen slaan (SDXC). Als je een SDXC-kaartje koopt voor een ‘oude’ EOS, dan zou het kunnen zijn dat het niet compatibel is. Even checken dus.
Hoeveel JPEG’s en RAW’s (ISO 100) van 24 Mp passen in 1GB?
De JPEG’s van een 80D zijn gemiddeld 7,5 MB groot en er passen dus ongeveer 125 foto’s in 1 GB en in 64 GB dus 8000 JPEG’s. Dan kun je bij een voetbalwedstrijd elke 10s 15 foto’s maken!!! Een RAW-bestand is ongeveer 4x zo groot (30 MB) en dus kunnen er op elke GB ruim 30 opnamen. Dat is op 64 GB bijna 2000 RAW-beelden, voldoende voor een dagdekkende bruidsreportage. |
Lees- en schrijfsnelheid
Op een geheugenkaartje staat vaak een datasnelheid gegeven. Soms in MB/s en soms in een veelvoud, dus 95 MB/s of 633x. Die eerste notatie spreekt voor zich, maar 633x vraagt enige toelichting. De dataoverdracht hiervan is aangegeven als een veelvoud van 150 kB/s, de initiële waarde van het schrijven naar een CD-rom. Die 633x is dus 633 x 150/1000 = 94,95 MB/s.
Deze datasnelheden zijn piekwaarden en het betreft dan de LEES-snelheid (READ). Dit is de maximale snelheid waarmee je MB’s van het kaartje naar een computer kunt overzetten. Het zegt dus niets over de snelheid van data van de camera - via de buffer - naar het geheugenkaartje. Dit wordt de SCHRIJF-snelheid (WRITE) genoemd en is vaak lager dan de leessnelheid.
Als je dus een SD-kaartje gaat kopen, kijk dan goed naar de specificatie van de schrijfsnelheid. Staat het niet op het kaartje, kijk dan op de site van de fabrikant (klik hier). Let daarbij ook goed op de ‘kleine lettertjes’ van de voetnoten.
Snelheidsklasse video
We hebben gezien dat voor het opslaan van video niet echt hoge datasnelheden nodig zijn, maar wel dat de datastroom heel constant moet zijn. De aanduiding van de lees- en schrijfsnelheid zijn piekwaarden en als de datasnelheid tijdens het opnemen van video tijdelijk veel minder is, dan zou je toch nog frames kwijt kunnen raken. De benodigde snelheid voor video-opnamen worden aangeduid met een eigen snelheidsklasse, zijnde C, U en V. Hierbij vragen hogere datasnelheden weer hun eigen protocol, die met toenemende snelheid onderverdeeld zijn in HS (High Speed), UHS-I (Ultra High Speed) en UHS-II.
HS : C2, C4, C6, C10, V6, V10
UHS-I : C2, C4, C6, C10, U1, U3, V6, V10, V30
USH-II : C4, C6, C10, U1, U3, V6, V10, V30, V60, V90
Formatteren in de camera
Als je met een nieuw SD-kaartje aan de slag gaat, dan is het raadzaam om het kaartje eerst in de camera zelf te formatteren voordat je begint met fotograferen of met het opnemen van video. Dit zou de kans op mogelijke storingen of schrijffouten verkleinen. |
Samenvatting
Niet alle SD-kaartjes zijn hetzelfde. Verschillende capaciteit. Verschillende datasnelheden voor lezen en schrijven. Verschillende videoklassen. Verschillende merken. Pas op met goedkope kaartjes (storing), maar schaf ook niet blindelings het duurste kaartje aan (compatibiliteit). Verstandig is om cameramodel en toepassing te communiceren met de ‘winkel’, zodat ze je adequaat kunnen adviseren.
Gerelateerde artikelen:
Camera Stuff Review: klik hier
SD-card Organisation: klik hier
What Digital Camera: klik hier