Met de komst van versie 12.3 (april 2023) van Lightroom Classic heeft Adobe een eerste stap gezet in high-end ruisreductie. Tot deze versie gebruikte Lightroom de klassieke techniek om ruis te verminderen: het ‘versmeren’ van de korreltjes over de gehele afbeelding gevolgd door een lichte verscherping, waarbij overall veel detail verloren ging.

In versie 12.3 kijkt de software echter slimmer (Ai) naar een foto, waarbij niet alleen onderwerp en achtergrond automatisch worden onderscheiden, maar ook detail in textiel of verendek onderscheiden wordt van korreldetail, zodat de mate van ruisreductie per onderdeel van de afbeelding wordt aangepast. De resultaten zijn minder ‘versmeerd’ en detail blijft grotendeels gehandhaafd.

In dit artikel staan we kort stil bij de werking van de nieuwe optie Ruis verminderen, de voor- en nadelen en hoe het zich verhoudt tot Topaz DeNoise.

Werking
De nieuwe optie Ruis verminderen bevindt zich in de module Ontwikkelen in het deelvenster Details. Het is slechts een simpele tekstknop die gekoppeld is aan een eenvoudig dialoogvenster waarin je de optie Ruis verminderen kunt activeren en tevens de mate waarin.

In het venster wordt uitgelegd dat een extra DNG-bestand wordt gemaakt en hoe lang de verwerking ongeveer zal duren. Dit laatste is afhankelijk van de snelheid van het systeem waarop je werkt (CPU én GPU). Bekijk de onderstaande video voor een praktische uitleg.

Aanbevolen wordt om de ruisvermindering toe te passen aan het begin van alle bewerkingen. Mijn persoonlijke ervaring is om eerst de belichting en kleuren op orde te brengen en dan pas ruisreductie en eventuele verscherping of retouche-handelingen. Ook heb ik vaak hogere waarden gebruikt (60 tot 90%) om de ruis optimaal te kunnen verminderen.

Download JPEG's (ZIP, 60 MB) van origineel zonder én met ruisreductie.

Voor- en nadelen
High-end ruisreductie is al tijden een veelgevraagde optie in Lightroom Classic en diens aanwezigheid in versie 12.3 is dus al een voordeel. Je hoeft nu geen externe applicatie meer te gebruiken zoals Topaz DeNoise of PureRAW van DxO. Ander pluspunt is dat de ruisvermindering veel betere resultaten geeft dan de ‘oude’ ruisreductie. Je kunt de ‘ontruiste’ foto’s in Lightroom Classic zelfs nog behoorlijk verscherpen voor een nog mooier eindresultaat. Maar er is ook een keerzijde en dat is dat de ruisreductie relatief lang duurt. Op oudere computers soms tot wel enkele minuten. Tevens wordt fysiek een DNG-bestand (ongecomprimeerd) gemaakt in de map van je RAW-bestand. Deze DNG is 3x tot 5x groter dan het originele RAW-bestand. Dus zou je 40 RAW-foto’s van 25 MB (1 GB) bewerken met ruisreductie, dan is de computer waarschijnlijk een uurtje bezig en is de totale bestandsgrootte van de betreffende map toegenomen van 1 GB naar 5 of 6 GB!

De optie Ruis verminderen werkt niet met JPEG’s of TIFF’s die je geïmporteerd hebt in Lightroom Classic.

Download JPEG's (ZIP, 6MB) van bewerkte RAW, zonder en met ruisreductie en verscherping.

Vergelijking Topaz DeNoise
DeNoise van Topaz (klik hier) start je vanuit Lightroom Classic via Bewerken in. Er wordt dan ook een extra bestand aangemaakt, waarbij je de keuze hebt tussen TIFF, PSD en JPEG. De hoogste kwaliteit, zijnde een TIFF-bestand, 16-bits, ProphotoRGB is ongeveer net zo groot als de DNG gemaakt met Ruis verminderen. Het proces om ruis te verwijderen verloopt in DeNoise echter vele malen sneller dan wat Lightroom doet en je hebt ook redelijk veel controle. Het eindresultaat is dan overigens niet veel beter dan het verbeterde bestand van Lightroom Classic. Ten aanzien van effen vlakken met tekst doet Lightroom het zelfs beter. Nadeel van Topaz DeNoise is dat je het moet kopen (80 dollar) én – belangrijker – dat Topaz de ontwikkeling van DeNoise waarschijnlijk binnenkort zal stopzetten (klik hier, april 2023). Je kunt DeNoise nog wel gewoon gebruiken, maar het wordt nooit meer geüpdate naar een betere versie met nieuwe technologie.

Samenvatting
Persoonlijk ben ik blij met de nieuwe optie Ruis vermindering in Lightroom Classic v12.3. Ik zal het zeker niet voor alle ‘ruis’-foto’s gebruiken, maar als ik bij enkele foto’s de hoogste kwaliteit wil hebben, dan zal ik dat zeker in Lightroom Classic doen. Hopelijk zorgt Adobe op termijn dat de snelheid hoger wordt en dat je straks ook kunt kiezen voor JPEG en TIFF in plaats van alleen DNG. Bij alle ‘gewone’ foto’s die ruisreductie behoeven, blijf ik dit batchgewijs in Photoshop doen. Gewoon op mijn JPEG’s in de ‘Auto’-stand van Topaz DeNoise. Prima resultaat en nauwelijks omkijken naar.

Of jij Ruis verminderen gaat gebruiken is geheel afhankelijk van je eigen fotografie, workflow en wensen. Het antwoord daarop is om gewoon zelf aan de slag te gaan met deze nieuwe Ruis verminderen en zélf te zien of het iets voor jou is. Succes!