Canon heeft al vaak bewezen perfecte lenzen te kunnen maken: optisch foutloos en lichtsterk, geconstrueerd uit de beste materialen en coatings met duurzame mechanische componenten. Neem de EF 400mm 2.8L IS mark III (review) of de RF 28-70mm 2L (review), beide met een ongeëvenaarde beeldkwaliteit en altijd en overal gedurende vele jaren storingsvrij te gebruiken in zelfs de moeilijkste omstandigheden. Deze optische ‘pareltjes’ zijn echter behoorlijk ‘grote jongens’ met een stevig prijskaartje én bedoeld voor de echte pro.

De perfecte lens ontwerpen is natuurlijk niet eenvoudig, maar als formaat en prijs geen beperkende voorwaarden zijn, dan is het blijkbaar niet onmogelijk. De lat ligt echter misschien nog wel veel hoger als een R&D-afdeling een full-frame standaardzoomobjectief moet ontwikkelen onder de 400 gram en onder de 500 euro, die geschikt is voor de vrijetijdsfotograaf. Dan moet je met beperkte middelen toch een acceptabele beeldkwaliteit leveren binnen fysieke grenzen van afmetingen en gewicht. Deze uitdaging is Canon echter niet uit de weg gegaan en heeft met de RF 24-105mm 4-7.1 IS STM een standaardzoomlens met een heel aansprekend brandpuntbereik ontwikkeld die een optimale combi vormt met de EOS RP. Wij zijn met deze set op stap geweest, waarvan hier onze bevindingen.

Evenwicht
Een van de voordelen van spiegelloze camera’s kan zijn dat ze kleiner en lichter zijn dan hun DSLR-alternatief. Er zijn echter praktische grenzen aan die compactheid. De camera moet toch goed in de hand liggen en intuïtief te bedienen zijn. Bovendien moet de behuizing in evenwicht zijn met de lens en zo’n lens kan bij een full-frame camera (EOS R-systeem) toch behoorlijk groot worden.

Met de EOS RP (klik hier) heeft Canon qua camerabehuizing een mooi compromis gevonden tussen compactheid, ergonomie en bediening (en prijs), maar tot op heden ontbrak een standaardzoomlens die in perfect evenwicht was met deze camera. Wij fotograferen al enige tijd met de EOS RP in combinatie met de RF 24-105mm 4L IS (klik hier), maar merkten al meteen bij het oppakken van deze set dat er onbalans is die je terug voelt in grip en pols. We hebben daarom meteen de extensiongrip EG-E1 (klik hier) onder de behuizing geschroefd. Hiermee werd de handligging veel beter, maar kwam het totale gewicht van deze set op 1280 gram, terwijl de EOS RP zelf maar 480 gram weegt. De komst van de RF 24-240mm 4-6.3 IS (klik hier) was een welkome aanvulling in de RF-line-up, maar gewicht en prijs waren wederom niet echt in overeenstemming met die van de EOS RP en maakt de extensiongrip noodzakelijk.

De nieuwe RF 24-105mm 4-7.1 IS STM brengt verandering in de huidige onbalans met de EOS RP. Het is een heel compacte zoomlens met een gewicht van slechts 390 gram en omdat ook de diameter relatief klein is (filtermaat 67mm) en daarmee niet meer onder de camera uitsteekt, is de extensiongrip overbodig geworden. Dit alles resulteert in een gezamenlijk gewicht van camera én lens van slechts 870 gram (body EOS 5D mark IV = 890 gram)!!! Perfect in balans, goede grip en spanningsvrij in vingers en pols. Met deze set heb je een full-frame systeemcamera in de hand met veel mogelijkheden die dankzij het beeldhoekbereik van deze standaardzoomlens geschikt is voor een groot aantal alledaagse onderwerpen. Van landschap en architectuur tot close-ups en portretten. Ideaal voor als je heel licht bepakt op pad bent en toch foto’s en video wilt maken op de hoogste (full-frame) kwaliteit.

Groothoekmacro Bij 24mm is het mogelijk om met de RF 24-105mm 4-7.1 IS STM een vergroting van 1:2 te bereiken. Hiertoe moet de lens op handmatig scherpstellen gezet worden én is de afstand tot de frontlens slechts 2 cm. Met deze groothoekmacro kun je verrassende foto’s maken, maar er zijn beperkingen in beeldkwaliteit (randen), belichting en scherpstelling. Hoe je een groothoekmacro instelt, zie in onderstaande clip.

Beeldkwaliteit
Als een foutloze RF-lens met een vast brandpunt in het L-segment meer dan 2000 euro kost, dan mag je van een standaardzoomlens van onder de 500 euro geen feilloze optische prestaties verwachten. Is dat een probleem? Niet voor de engineers van Canon, want die weten precies wat de verbeterpuntjes zijn van de RF 24-105mm 4-7.1 IS STM en hoe je ze digitaal voor een groot deel kunt oplossen. Al die correcties hebben ze in het lensprofiel gestopt en dat wordt door de camera en ook door DPP toegepast door de optie Digital Lens Optimizer (DLO) te activeren (firmware EOS RP versie: 1.4.0). Vervorming, vignettering, chromatische aberratie, diffractie en - in een zeker mate ook – hoekonscherpte worden door DLO softwarematig ‘gladgestreken’. Dat is kwalitatief natuurlijk niet zo goed als optische correcties in de lens, maar wel de enige manier om de lens compact en voordelig te houden. Bovendien zal het alleen pixelpeepers op 100% in Photoshop opvallen en is de doelgroep – de enthousiaste familie- en reisfotograaf – helemaal niet geïnteresseerd hoe het beeld uit zijn camera tot stand gekomen is. Als het er maar strak uitziet op een beeldscherm en scherp is in een fotoboek.

Lightroom
Hoewel we denken dat de meeste fotografen met de EOS RP en de RF 24-105mm 4-7.1 IS STM in JPEG zullen fotograferen en dus de DLO-functie optimaal kunnen benutten, zullen er ongetwijfeld ook RAW-fotografen mee op pad gaan. Ontwikkel je de RAW-bestanden in DPP, activeer dan de optie DLO, eventueel na updaten van het lensprofiel. Je krijgt dan dezelfde resultaten als JPEG’s direct uit de camera.
Werk je met Lightroom Classic, dan heeft Adobe een lensprofiel voor deze lens gemaakt, die je kunt activeren in het deelvenster Lenscorrecties. Wees er echter op bedacht dat dit lensprofiel niet gemaakt is door Canon en de lensafwijkingen dus minder goed zal corrigeren.

@24mm. Ongecorrigeerd en gecorrigeerd. Lightroom en DPP. Download full-res.

Maximaal diafragma
De RF 24-105mm 4-7.1 IS STM is de eerste lens van Canon waarvan het maximaal diafragma bij het langste brandpunt groter is dan f/6.3. Dat is voor sommige fotografen even schrikken en het is inderdaad niet de lens om binnen bij weinig licht een bruidsreportage te doen. In de volle zon heb je bij f/7.1 en ISO 100 echter een sluitertijd van ongeveer 1/500s en kom je in de schaduw dan moet je bij f/7.1 naar ISO 320 om ongeveer 1/50s te hebben. Die ISO 320 is op de EOS RP nog bijna geheel ruisvrij, dus daar hoef je je geen zorgen om te maken. En mochten de lichtomstandigheden echt slecht worden, dan kun je dankzij de uitstekende beeldstabilisatie vaak nog onder de ISO 3200 blijven door bij 1/30s te gaan fotograferen. Voor 1/50s moet je echter naar ISO 5000, maar dan is de beeldkwaliteit van de EOS RP (mits goed belicht) nog prima bruikbaar voor beeldschermpublicatie en A4-print.

Praktijk
We hebben met plezier met de RF 24-105mm 4-7.1 IS STM op onze EOS RP rondgelopen en door de compactheid en lage gewicht geen klachten gehad aan vingers of pols, terwijl we de camera toch altijd in de hand/aan de pols gehad hebben. Ideaal op reportage dat er dan geen camera op je buik bungelt en ze toch altijd bij de hand is. Ook hebben we het lcd-scherm veel gebruikt om te kaderen. Dat is op reportage veel toegankelijker voor het onderwerp en je bent minder ‘de fotograaf’.
De beeldkwaliteit is uitstekend voor de huidige publicatievormen: full-HD op een beeldscherm of A4 in een fotoboek. Maar ook in 4K of op A3 laat de beeldkwaliteit weinig te wensen over, ook vanwege de goede beeldsensor van de EOS RP.

Om een praktische indruk te geven van de beeldkwaliteit van de RF 24-105mm 4-7.1 IS STM hebben we alle beelden naar ongeveer 3000 bij 2000 pixels geschaald, die je hier kunt downloaden (klik hier). Zo kun je zelf beeldvullend kijken of de beeldkwaliteit naar wens is. Of maak er eventueel een afdruk van. Let bij de foto’s op brandpunt, sluitertijd, diafragma en ISO en kijk ook eens naar de onscherpte van het bokeh. Ondanks de f/7.1 kom je ingezoomd tot een redelijke aansprekende voor- en achtergrondonscherpte.

Samenvatting
Het was even wachten, maar de EOS RP heeft zijn ‘soulmate’ gekregen, de RF 24-105mm 4-7.1 IS STM! Dit ‘stelletje’ combineert optimaal de beeldkwaliteit van full-frame met de compactheid van spiegelloos en dat allemaal voor een zeer interessante prijs. Want deze kit wordt medio 2020 aangeboden voor rond de 1500 euro en met de cashback tot 31 juli zelfs voor onder de 1350 euro (klik hier). Dat is wel heel aantrekkelijk om over te stappen naar spiegelloos full-frame en dus nog mooiere foto’s te gaan maken! Ideaal voor de familie- en reisfotograaf.

Meer info en specificaties op Canon NL: klik hier.
Voor een uitgebreide review op The Digital Picture: klik hier.