De R&D-afdeling van Canon laat bij de ontwikkeling van nieuwe lenzen graag haar spierballen zien. Zo zijn ze in staat om superlichtsterke objectieven te ontwerpen met een ongekend hoge beeldscherpte, boterzacht bokeh en minimale lensaberraties. De nieuwe RF-serie is daar een prima voorbeeld van, waarbij de RF 50mm 1.2L en de RF 85mm 1.2L de paradepaardjes zijn. Beter dan dit wordt het niet.
Canon zou echter Canon niet zijn als ze toch niet nog een unieke ‘trick up their sleeve’ zouden hebben: Defocus Smoothing (DS) voor een nóg romiger bokeh bij de RF 85mm 1.2L DS. Wij gingen met deze lens aan de slag.
Ontwerp en prestaties
Over het ontwerp, mogelijkheden en prestaties kunnen we hier kort zijn: lees de review van de RF 85mm 1.2L (klik hier). Hier vind je ook voorbeeld- en testfoto’s en een vergelijking met de EF 85mm 1.4L IS (review).
Overigens moesten we de firmware van onze EOS RP update om de lens optimaal te kunnen gebruiken. Dit vooral om de belichtingskarakteristieken van het DS-objectief te corrigeren.
Alles over bokeh
Ben je gefascineerd door het fenomeen bokeh en wil je er alles over weten, dan is de ‘Bokeh Bijbel’ van Camera Stuff Review waarschijnlijk een interessante uitgave: klik hier. Nu met 33% korting van €14,99 voor €9,99: klik hier. |
Defocus Smoothing (onscherpte verzachten)
Hoewel de technologie van ‘onscherpte verzachten’ ongetwijfeld heel interessant zal zijn voor de techneuten, gaan we in het kader van deze review niet verder in op de techniek. De RF 85mm 1.2L DS zal dankzij ‘Defocus Smoothing’ de onscherpte bij grote diafragma’s in alle gebieden die uit focus zijn (achter- en voorgrond), nog verder verzachten dan bij de gewone RF 85mm 1.2L al het geval is. Onderstaand een clipje met uitleg van Rudy Winston (Canon USA) hoe Canon dat heeft bewerkstelligd: https://youtu.be/Cir5Y4U09Gw.
Kanttekeningen
De voorbeeldfoto’s in bovenstaande clip spreken voor zich en zijn zeer overtuigend. Op 2.26 minuten noemt hij echter twee belangrijke kanttekeningen van de DS-techniek. Ten eerste dat het verzachtingseffect maximaal is bij f/1.2 en afneemt tot het bokeh van de ‘gewone’ RF 85mm 1.2L bij ongeveer f/3.2. Bovendien zorgt de DS-coating voor een vermindering van de lichtsterkte, die ongeveer anderhalve stop is bij f/1.2 en verdwijnt bij diafragma’s kleiner dan f/4. In het gebied van f/1.2 tot f/4 werk je dus eigenlijk met een soort van ND-filter, dat de maximale lichtsterkte bij f/1.2 terugbrengt tot f/2 à f/2.2. Dat maakt de lens dus minder geschikt voor situaties met beperkt licht, omdat dan sluitertijden langer worden en/of ISO’s hoger dan bij de RF 85mm 1.2L zonder DS-coating. Voorbeeld: Met een RF 85mm 1.2L maak je binnen een goed belichte, scherpe foto uit de hand met f/1.2, ISO 1000 en 1/160s en dat zou dan met de DS-versie f/1.2, ISO 1000 en ongeveer 1/50s zijn (1 2/3 stop), waarbij de kans op bewegingsonscherpte echter aanzienlijk is. Om dat te voorkomen moet je ISO naar 3200, waarbij je dus beeldkwaliteit verliest ten opzichte van ISO 1000.
Beide fenomenen – bokehverloop en lichtsterkteverloop – hebben wij ook in de studio ervaren, waarvan hieronder de praktijkresultaten in vergelijking met onze eigen EF 85mm 1.4L IS. Download beide vergelijkingen en bekijk ze op je gemak in Photoshop. Let bij het bokeh-verloop vooral op de hooglicht op het hoofd van het poppetje en op de letters ‘TEST CASE’ in de achtergrond. We hebben bewust geen ‘onscherpe lichtbollen’ opgenomen in onze testopstelling, want dat effect zie je al in de clip van Canon USA. We wilden vooral een indicatie van de ‘verzachting’ bij meer standaard onderwerpen zonder lichtcirkeltjes.
Bokeh software
De verzachting van onscherpte door ‘defocus smoothing’ is een optisch fenomeen en in bepaalde gevallen behoorlijk subtiel, wat alleen door de echte kenner opgemerkt zal worden. Heb je geen bezwaar tegen digitale verzachting, kijk dan eens naar het vervaagfilter Vage lens in Photoshop of ga eens aan de slag met speciale ‘bokeh-software’ zoals Exposure X5 (klik hier). |
| |
| Onderstaande belichtingswaarden zijn gemeten met een losse lichtmeter bij ISO 100 en foto's zijn genomen in de M-stand zonder correctie op de interne lichtmeter. Wordt de interne lichtmeter gebruikt dan corrigeert de camera de vermindering van de lichtsterkte automatisch met een langere sluitertijd of hogere ISO. |
 |
Foto's genomen met RF 85mm 1.2L DS op een EOS RP
 |
 |
 |
 |
 |
 |
| |
|
Samenvatting
De RF 85mm 1.2L DS doet wat ie belooft (onscherpte optisch verzachten) en is daarom een uniek stukje – of liever stuk – gereedschap, waarmee je onevenaarbare foto’s kunt maken in het gebied tussen f/1.2 en f/2.8. Het is een superpro-lens voor de bokeh-specialist in het EOS R-systeem.
Prefereer je echter lichtsterkte boven roomboterzacht bokeh, omdat je veel bij weinig bestaand licht fotografeert, dan is de ‘gewone’ RF 85mm 1.2L misschien een betere keuze. De zachtheid van het bokeh van deze lens is overigens nog steeds ver bovengemiddeld en de beeldscherpte is van buitencategorie.
Is je budget beperkt en wil je een heel praktische, lichtsterke, scherpe 85mm mét een fraai bokeh in je fototas, dan is de EF 85mm 1.4L IS (review) met de EF EOS R-adapter een ‘no brainer’. Hij is de helft van de prijs van de RF 85mm 1.2L én beschikt over beeldstabilisatie! Bovendien is deze lens ook nog op een DSLR-EOS te gebruiken.