In deze reeks 'compositie' hebben we onderdelen behandeld als standpunt, vlakverdeling en kijkgeleiding. De perfecte foto is echter niet alleen een kwestie van kijken, maar ook van het ter beschikking hebben van de juiste accessoires. In dit artikel staan we stil bij de belangrijkste hulpmiddelen om betere en meer onderscheidende foto's te kunnen maken.

Stabiliteit
Een onscherpe foto is niet te repareren. Ook een opname met een verkeerd scherpstelpunt kan zo de prullenbak in. Het voorkomen van ongewenste camerabeweging is dus een eerste vereiste om de kwaliteit van je foto's naar een hoger plan te tillen. Beeldstabilisatie in de lens kan daarin bijdragen, maar iedere serieuze macro-, portret-, landschap-, natuur- en architectuurfotograaf kan niet zonder een goed statief. In EOSzine 1003 hebben we uitgebreid aandacht besteed aan de praktische aspecten bij de keuze van een statief (driepoot én kop). De functionaliteit van een statief kan worden uitgebreid met bijvoorbeeld een (draadloze) afstandsbediening (voorkomen bewegingsonscherpte bij indrukken ontspanner) en met een macroslede (nauwkeurige én flexibele scherpstelpuntbepaling). Alternatieven voor een driepootstatief zijn een monopod (éénpootstatief) en een bonenzak.

Belichting
Hoewel camera's steeds beter om kunnen gaan met hoog contrast en weinig licht, kan de belichting soms toch wel een handje geholpen worden. Een Speedlight-flitser mag derhalve niet in de fototas ontbreken om contrast in het onderwerp in te kunnen vullen en kleuren en detail te verbeteren. Simpele hulpmiddelen als een flitskapje en 'off-shoe cord' dragen desgewenst bij in de kwaliteit van je flitsfoto's. Voor het invullen van schaduw met bestaand of flitslicht mag in dit kader de functie van een reflector (wit stuk karton) niet vergeten worden.

MATGLAS Onbekend is dat een spiegelreflexcamera een matglas heeft én dat er verschillende soorten matglazen zijn. Vooral het type met liniatuur is heel praktisch bij landschaps- en architectuur-fotografie. In EOSzine 0904 lees je er alles over.

Maar ook filters kunnen bij veel onderwerpen bijdragen in verbetering van de belichting of beeldkwaliteit. Voor landschapsfotografie is een grijsverloopfilter onmisbaar (overbruggen hoog contrast) en bewijst een circulair polarisatiefilter goede diensten (betere kleuren en contrast). Beide filters zijn besproken in EOSzine 0906 met illustratieve videoclips. Een accessoire dat nogal eens onderschat wordt is een zonnekap op de lens. Ten eerste beschermt hij de frontlens tegen stoten en regen, maar ook zorgt hij voor een contrastrijker beeld. Vergelijk het met een situatie waarin je op een zonnig zandstrand last hebt van overstraling en je je hand boven je ogen houdt om beter te kunnen zien. Dat is ook wat een zonnekap doet. Zonnekap en polafilter mogen dus niet in je koffer ontbreken als je op safari gaat naar Afrika.

UV-FILTER Als je een nieuwe lens koopt, dan probeert men er ook altijd een UV-filter bij te verkopen. Deze heeft in de digitale tijd echter geen nut meer en kan optisch het beeld zelfs verstoren. Voor de bescherming van de frontlens kunt u bovendien beter altijd een zonnekap gebruiken.

ND-FILTER Populair bij natuur- en landschapsfotografen is een zogeheten ND-filter (Neutral Density). Het is niet meer dan een donker glas wat licht tegen-houdt. Hiermee is het mogelijk ook overdag lange sluitertijden (>1s) te kunnen gebruiken. Dit geeft stromend water en bewegende onder-werpen een mystieke karakter.

Brandpunt
Standpunt en brandpunt zijn belangrijke aspecten in de kadering van het hoofdonderwerp en de relatie ervan met de achtergrond. De lenskeuze is daarin cruciaal. De functie van een lens kan worden uitgebreid met een tussenring en close-upfilter (meer vergroting) of met een extender (langer brandpunt). Vooral een tussenring kan de eigenschappen van een lens - en dus van een foto - drastisch beïnvloeden en zo kun je bijvoorbeeld een supergroothoeklens omtoveren tot een magische 'macro'-lens. Beide accessoires zijn besproken in EOSzine 1005.

Overig
Naast accessoires die de opname verbeteren, is er ook een lange lijst van producten die van toegevoegde waarden kunnen zijn, zoals een GPS-tracker of netbook (beide EOSzine 0907), een fototas (EOSzine 0905), een kaartprinter (EOSzine 0901) of zelfs een iPad (EOSzine 1007).

Behalve de hier genoemde accessoires zijn er ook nog zaken die direct niet-camera gerelateerd zijn, maar die het leven van een fotograaf wel kunnen vergemakkelijken. Ben je veel in het veld, dan is een zeiltje geen overbodige luxe. Bij lage standpunten voorkom je daarmee een natte broek. Gepaste kleding is sowieso belangrijk. Het moet comfortabel zijn, goed ventileren en toch waterdicht zijn. Dat geldt ook voor je schoenen. Denk bovendien aan de kleur van je kleding. Met een rode jas jaag je een schichtige ree weg nog voordat je hem zelf gezien hebt. Tenslotte kan een droge doek van pas komen om apparatuur en handen schoon te houden en kun je zelfs een trapje achterin de auto leggen als je eens een hoger standpunt nodig hebt.