Steeds meer complexe handelingen en taken van de fotograaf worden geautomatiseerd. Van een automatisch belichtingstrapje en time-lapse serie tot HDR- en panorama-montage direct in de camera. Maar ook buiten de camera wordt het leven van de fotograaf steeds gemakkelijker gemaakt. Zo kun je met een speciale statiefkop automatisch een complexe matrix van overlappende foto’s maken voor een panorama en ook een fotoreeks laten maken voor een ‘focus stack’-montage. Voor dat laatste klusje kun je beschikken over de StackShot van Cognisys. Wij bekeken het praktische nut.
Focus stacking
Om zinvol gebruik te maken van een accessoire voor het opnemen van een fotoreeks ten behoeve van een ‘focus stack’-montage moet je onderwerpen fotograferen die daarvoor geschikt zijn en dit veelvuldig doen. Maak je één keer per jaar een ‘focus stack’, dan kun je de opname beter handmatig doen. Ook moet je je bewust zijn van de voor- en nadelen van ‘focus stacking’. In ons artikel over dit onderwerp lees je daar alles over (klik hier), zodat we nu meteen over kunnen gaan tot de bespreking van de StackShot.
StackShot
Het principe van de StackShot van Cognisus is eenvoudig. Verbind een macroslede met een motortje en stuur dit geheel aan op afstand via een bedieningsconsole. Dan hebben we meteen de belangrijkste onderdelen van de StackShot genoemd: een gemotoriseerde macroslede met kleine spoed en een besturingskastje. De verplaatsing en de verplaatsingsfrequentie kan worden ingesteld, waarna de beweging van de macroslede met daarop de camera handmatig of automatisch aan te sturen is. Omdat het console aan de ene kant verbonden kan zijn met een computer en aan de andere kant met een draadontspanner, kan het gehele proces volledig geautomatiseerd worden.
De praktijk
Het opstellen en de ingebruikname van de StackShot wijst zichzelf. Je kunt dan meteen handmatig aan de slag. Let wel dat je alles goed vastzet (slede op statief en camera op slede), want geen enkele koppeling is geborgd en kan bij regelmatig gebruik speling krijgen, waardoor ongewild onnauwkeurigheid wordt geïntroduceerd.
Wil je een stukje ‘automatisering’, dan laat Cognisys het toch enigszins afweten. Zo worden er geen aansluitkabels en verloopstukjes meegeleverd voor de camera en computer. Ook in de handleiding (in EN/DU en alleen op cd) wordt daar geen uitleg over gegeven. Het besturingskastje is qua bediening en display heel rudimentair uitgevoerd en is niet voorzien van een accu. Ze moet altijd voorzien worden van 12V via een 220V adapter. Het snoertje is zo kort dat het console op slechts één meter van het stroompunt gebruikt kan worden. Als je de StackShot dus in het veld wilt gebruiken is dat allemaal niet echt handig.
De bijgeleverde cd bevat naast de handleiding ook nog de benodigde software (Helicon Focus en Zerene Stacker) om de stapel foto’s tot één beeld te monteren. Helaas zijn dit allebei demo-versies. Wil je daarvoor na een maand niet gaan betalen, dan kun je voor het ‘stacken’ ook Photoshop CC gebruiken. Dat werkt iets minder gebruiksvriendelijk, maar levert minstens zo goede resultaten.
 |
 |
 |
| Clip werking StackShot |
Animatie 3D-model |
Promo clip Cognisys |
Resultaten
Hoewel we dus - gezien de forse prijs van bijna 600 euro - wel de nodige kanttekeningen hebben bij de uitvoering en compleetheid van de StackShot, zijn de resultaten wel zeer goed. Heel snel en nauwkeurig maken we met onze EOS 70D en EF 100mm 2.8 een scherpsteltrapje van 17 RAW-foto’s van een orchidee, die we vervolgens in enkele minuten in Helicon Focus 6 monteren tot een haarscherp beeld met veel scherptediepte én veel achtergrondonscherpte.
 |
 |
|
| 1 foto bij f/32 |
Stack van 17 foto's f/3.2 in Helicon Focus |
Stack van 17 foto's f/3.2 in Photoshop CC |
3D-beeld
Omdat je met een scherpsteltrapje eigenlijk een soort gelaagde doorsnede maakt van een onderwerp, kan met deze informatie een soort 3D-beeld worden gevormd. Het is niet helemaal volgens de werkelijkheid, maar ziet er toch leuk uit. |
Samenvatting
StackShot van Cognisys: het idee is perfect en de resultaten uitstekend, maar voor bijna 600 euro mag je meer verwachten als het gaat om (1) meegeleverde kabels en stekkers, (2) handleiding en instructies, (3) uitvoering en gebruiksvriendelijkheid en (4) geldigheidsduur van de software.
Toegegeven, als je de verbazing van deze ‘tekortkomingen’ teboven bent, dan is de StackShot een heel nuttig accessoire en kan het de enthousiaste en professionele macro- en productfotograaf veel gemak opleveren en tijd besparen, waarbij de hoogste kwaliteit gewaarborgd is door een hoge mate van nauwkeurigheid en reproduceerbaarheid.
Met dank aan Foto Konijnenberg.
Site Cognisys Inc: klik hier
Site Helicon Soft: klik hier
Site Zerene Systems: klik hier