In februari 2012 werd de EF 24-70mm 2.8L (november 2002) opgevolgd door een mark II versie. In deze bijna 10 jaar is er zowel op het gebied van lenstechniek en -materialen als in cameratechniek veel veranderd. De EF 24-70mm 2.8L II was dan ook de langverwachte vervanger voor de  ‘oude’ EF 24-70mm standaardzoomlens voor de pro-fotograaf. Is hij ook tien jaar beter?

Ontwerp en uitvoering
Waarom weten we niet, maar als je de nieuwe EF 24-70mm 2.8L II naast de oude zet, dan straalt hij meer duurzaamheid uit en is hij eigentijdser. Het rubber van de bredere scherpstel- en zoomring glanst minder en dat geeft hem meteen meer cachet. Zoals een L-lens betaamt zijn de materialen en uitvoering van deze nieuwe EF 24-70mm natuurlijk van topkwaliteit en bedoeld om zelfs ‘in weer en wind’ probleemloos te blijven functioneren. Verder is de mark II een stukje korter - zowel bij 24mm als 70mm - en weegt hij maar liefst 100 gram minder (804g versus 909g). De filterdiameter is toegenomen van 77mm naar 82mm en is daarmee hetzelfde als van de filters op de EF 16-35mm 2.8L II.
Opvallend is bovendien dat hij een ‘normaal’ zoomkarakteristiek heeft. Dat wil zeggen een ingetrokken lensdeel bij een brandpunt van 24mm en een uitgestoken lensdeel bij 70mm, zoals we dat bijvoorbeeld bij de EF 24-105mm 4L IS gewend zijn. Bij de mark I was dit juist andersom en was de lens op zijn langst bij zijn kortste brandpunt en omgekeerd (zie afbeelding). Dat heeft echter wel gevolgen voor de zonnekap, die nu relatief kort is ten opzichte van de oorspronkelijke versie en daarom minder effectief bij 70mm.
De zoomring heeft een praktische werkslag met een prettige weerstand. Hoewel de lens een Lock-knopje heeft, zakt de lens niet uit naar 70mm als de camera op je buik hangt. Het soepele draaien met de zoomring vinden we ook terug bij de scherpstelring en maakt het mogelijk nauwkeurig handmatig scherp te stellen. De autofocus kan te allen tijde met deze scherpstelring eenvoudig worden ‘overruled’.

Praktijk
De EF 24-70mm 2.8L II is een prachtige lens voor op een volbeeldcamera, zoals de EOS 5D mark II/III en EOS 6D, of op een EOS 1D-model. Ze is prima in balans. De nieuwe zoomconstructie geeft een wat grotere beeldhoek op kortere afstanden. In oneindig zijn de beeldhoeken van 24mm tot 70mm nagenoeg gelijk. Hoewel de kortste scherpstelafstand gelijk gebleven is, heeft de nieuwe mark II toch in moeten leveren op de vergrotingsfactor. Bij 70mm was die op de ‘oude’ EF 24-70mm 0,29 (1:3,5), nu is hij ‘slechts’ 0,21 (1:4,6). Oftewel, met de mark I vult een voorwerp van 12,5 cm de breedte van het kader op een EOS 5D mark III en bij de EF 24-70mm 2.8L II is dat 16,7 cm geworden en dus een duidelijk mindere vergroting. De aanduiding Macro is dan ook van de lens verdwenen. Wil je dus meer vergroting op deze nieuwe lens, dan zul je een tussenring moeten gebruiken.
Een veelgehoorde ‘klacht’ is dat de EF 24-70mm 2.8L II niet voorzien is van beeldstabilisatie (Image Stabilisation, IS). De vraag is of beeldstabilisatie bij deze relatief korte brandpunten een toegevoegde waarde heeft. Als reportagelens met daarbij bewegende onderwerpen (mensen) is 1/50s of 1/60s een praktische sluitertijd om bewegingonscherpte van het onderwerp binnen de perken te houden. Bij 24mm is die sluitertijd kort genoeg en ook ingezoomd tot 70mm zal deze 1/50s of 1/60s zonder beeldstabilisatie zelden tot bewegingsonscherpte door de camera leiden. Had Canon wel IS ingebouwd, dan had dit waarschijnlijk ten koste gegaan van de beeldscherpte en had het de lens zwaarder gemaakt. De beeldstabilisatie had wel bij filmen uit de hand een rustiger beeld gegeven.

Beeldkwaliteit
Technisch klopt het allemaal wel met de nieuwe EF 24-70mm 2.8L II, maar hoe is het met de beeldkwaliteit gesteld? Bij een eerste indruk bij algemeen gebruik van de EF 24-70mm 2.8L II valt op dat de detailregistratie hoog is, de kleuren erg mooi zijn en dat het contrast voor een visuele goede doortekening zorgt. Het bokeh verschilt niet veel van zijn voorganger en laat onder andere mooi afgeronde lichtcirkels zien.
Voor een meer ‘objectieve’ beoordeling hebben we hem vergeleken met de EF 24-70mm 2.8L I en met de EF 24-105mm 4L IS en vooral gekeken naar de prestaties bij de uiterste brandpunten én bij f/2.8. Dat zijn de omstandigheden, waarbij lensafwijkingen zich het sterkst manifesteren.
Vervorming
De tonvervorming bij 24mm is ten opzichte van de ‘oude’ 24-70mm niet noemenswaardig verminderd en dat geldt ook voor de kussenvervorming bij 70mm. De lensvervorming is daarmee nog steeds heel bescheiden en in ieder geval veel minder dan van de EF 24-105mm 4L IS bij de genoemde brandpunten. Het moet gezegd dat Lightroom zowel ton- als kussenvervorming erg goed corrigeert.
Vignettering
Omdat de diameter van de lens vergroot is, presteert de nieuwe EF 24-70mm 2.8L II beter op het punt van lichtafval in de hoeken (vignettering). De hoeken zijn veel helderder dan bij de mark I. Ook doet hij het beter dan de EF 24-105mm. Overigens is dit ook een lensaberratie die gecorrigeerd kan worden in Lightroom zonder dat er veel kwaliteitsverlies optreedt.
Hoekonscherpte
Een lensfout die niet te corrigeren is, is de hoekonscherpte en als een lens op dat gebied goed presteert is dat een belangrijk keuzecriterium. De scherpte in de hoeken van de EF 24-70mm 2.8L II bij f/2.8 bij zowel 24mm als 70mm is sterk verbeterd ten opzichte van zijn voorganger en van de EF 24-105mm. Ook de centrumscherpte is weer een stukje verhoogd.
Chromatische aberratie en overstraling
Bij het maximale diafragma kunnen chromatische aberratie (CA) en overstraling storend aanwezig zijn en vooral het contrast nadelig beïnvloeden. Bij de EF 24-70mm 2.8L II zijn die lensafwijkingen sterk gereduceerd. CA is nog achteraf te corrigeren, overstraling niet en daarmee presteert de nieuwe mark II in de directe beeldvorming duidelijk beter dan zijn EF-‘concurrenten’.

	ONGECORRIGEERD
EF24-70mm 2.8L @24mm f/2.8	EF24-105mm 4L IS @24mm f/4	EF24-70mm 2.8LII @24mm f/2.8
	GECORRIGEERD IN LR4
EF24-70mm 2.8L @24mm f/2.8	EF24-105mm 4L IS @24mm f/4	EF24-70mm 2.8LII @24mm f/2.8

Vast brandpunt
Als een standaardzoomlens presteert de EF 24-70mm 2.8L II bijna als een lens met een vast brandpunt. We hebben hem daarom vergeleken met de EF 50mm 1.4 bij f/5.6. Behalve een zichtbaar verschil in vervorming (EF50: ton. EF24-70: kussen) is de beeldkwaliteit op hetzelfde hoge niveau. De scherpte over het hele beeldvlak is bij beide lenzen gelijk, ook in de hoeken. CA en vignettering zijn nagenoeg afwezig. Je kunt wel zien dat er in de EF 24-70mm 2.8L II moderner glas en coatings gebruikt zijn, want de kleuren en het contrast zijn beter dan bij de EF 50mm 1.4.

EF50mm bij 50mm en f/5.6	EF24-70mm 2.8L II bij 50mm en f/5.6

Overstappen ja/nee
Afgaand op onze ervaringen overtreft de nieuwe EF 24-70mm 2.8L II zijn voorganger op het punt van ontwerp, uitvoering en beeldkwaliteit. Enige minderpunt is de kleinere vergrotingsfactor. Wil dit dan zeggen dat je blindelings naar deze lens moet overstappen? Een paar overwegingen.
Van EF 24-70mm 2.8L I
Als je al een EF 24-70mm 2.8L in je bezit hebt, dan moet je alleen overstappen als je de kost verdient met fotografie. Zeker als je dan bij snel reportagewerk bij weinig licht in JPEG schiet, is de beeldkwaliteit zoveel beter dat nabewerking achterwege kan blijven en dat spaart tijd (=geld).
Hoewel testkaarten verschillen laten zien tussen de ‘oude’ en nieuwe 24-70mm, zijn deze bij praktische onderwerpen niet altijd even duidelijk te zien en vanuit RAW veelal eenvoudig te corrigeren. Een overstap is voor niet-pro RAW-fotografen leuk, maar zeker geen noodzaak.
Van EF 24-105mm 4L IS
De EF 24-105mm 4L IS is een populaire lens onder bruidsfotografen en wordt ook veel gebruikt door de serieuze vrijetijdsfotograaf. Overstappen naar de EF 24-70mm 2.8L II is alleen zinvol als je bij de EF 24-105mm heel vaak het gevoel hebt dat je een stopje lichtsterkte tekort komt. Je hebt bij ISO 3200 binnen steeds 1/30s, terwijl je eigenlijk 1/60s zou willen hebben en je vindt ISO 6400 te hoog.
Je levert bij overstap wel 1,5x zoom in, hoewel je dat kunt oplossen door achteraf bij te snijden.
Qua bouw en ontwerp is de EF 24-105mm 4L IS nog steeds een erg goede lens en zijn optische ‘mankementen’ zijn erg goed te corrigeren in Lightroom, dus zeker als in RAW wordt gewerkt, is de EF 24-105mm 4L IS voor de semi-pro nog een erg aantrekkelijke objectief.
Serie vast brandpunt
We hebben gezien dat de EF 24-70mm 2.8L II bijna hetzelfde presteert als een lens met een vast brandpunt. Als je het brandpuntbereik van deze zoomlens wilt overbruggen met losse lenzen (EF 24mm 2.8 + EF 35mm 2 + EF 50mm 1.4 + EF 85mm 1.8), dan ben je ongeveer 1350 euro kwijt. Je hebt dan het voordeel van een hogere lichtsterkte, minder vervorming, lager gewicht in hand en hoge beeldkwaliteit. Daarentegen ben je minder flexibel in de kadering, heb je meer gewicht in de fototas, is er meer kans op stof op de sensor (lenswisselingen) én zijn deze lenzen niet stof- en spatwaterdicht.

Samenvatting
De EF 24-70mm 2.8L II is een indrukwekkende standaardzoomlens voor op de EOS 5D- en EOS 1D-serie. Er is in tien jaar veel verbeterd. Hij benadert de beeldkwaliteit van lichtsterke vastbrandpuntlenzen en combineert dat met een praktisch zoombereik voor flexibele kadering.
Wil je een maximale beeldkwaliteit rechtstreeks uit de camera (in RAW, maar vooral JPEG), dan kun je als pro met een volbeeldcamera niet om deze lens heen. De extra investering heb je door minder nabewerking al snel terugverdiend.

Met dank aan de heer Geert Hoppenbrouwers voor het gebruik van de EF 24-70mm 2.8L.

Review op The Digital Picture: klik hier.
Vergelijk met de EF 24-70mm 2.8L I op The Digital Picture: klik hier.